ﻃﺮاحی ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه در سیستم آﺑﻴﺎری ﻣﻮضعی
4-3 ﻃﺮاﺣﻲ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه
ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه ﻛﻪ ﻧﻘﺶ اﺻﻠﻲ ﺗﻮزﻳﻊ آب را در ﺳﻄﺢ ﻗﻄﻌﻪ آﺑﻴﺎری ﺑﻪ ﻋﻬﺪه دارﻧﺪ اﻏﻠﺐ از ﺟﻨﺲ ﭘﻠﻲاﺗﻴﻠﻦ ( لوله پلی اتیلن آبیاری ) ﺑﻮده و ﺑﻪﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل ﺑﺎ اﻧﺪازهﻫﺎی 12 ﺗﺎ 32 ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. اﻳﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ اﻏﻠﺐ اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﻳﺮی ﻧﺴﺒﻲ ﺧﻮﺑﻲ دارﻧﺪ و روی ﺳﻄﺢ زﻣﻴﻦ و در ﻃﻮل ردﻳﻔﻬﺎی ﮔﻴﺎه ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ. در ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮارد ﻧﻴﺰ اﻣﻜﺎن زﻳﺮ ﺧﺎک ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ آﻧﻬﺎ وﺟﻮد دارد وﻟﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﺮﺟﻴﺢ داده ﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ روی ﺳﻄﺢ ﺧﺎک ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ زﻳﺮا ﻛﻨﺘﺮل ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ راﺣﺖ ﺗﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻣﻜﺎن ﺟﻤﻊ ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ در ﻓﺼﻠﻬﺎی ﻏﻴﺮآﺑﻴﺎری ﻧﻴﺰ وﺟﻮد دارد. در ﻃﺮاﺣﻲ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ، ﻗﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪ، ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺸﺎر و ﺑﺪه در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص در ورودی ﻟﻮﻟﻪ از اﻫﻤﻴﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.
1-4-3 اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه
در ﻫﺮ ﻗﻄﻌﻪ آﺑﻴﺎری ﻧﻴﻤﻲ از اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه از راﺑﻄﻪ 10-3 ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه و ﻧﻴﻢ دﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ راﺑﻂ اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه را ﻣﻲ ﺗﻮان از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد:
(Hl∆)a = اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
HS∆ = اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻗﻄﻌﻪ آﺑﻴﺎری
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻧﻜﻪ ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه در ﺧﻂ ﺗﺮاز ﻳﺎ در ﺳﺮاﺷﻴﺒﻲ ﻳﺎ ﺳﺮﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ اﻓﺖ ﻣﺠﺎز اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد :
(∆Hl)a = اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
HS∆ = اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻗﻄﻌﻪ آﺑﻴﺎری
E ∆ = اﺧﺘﻼف ارﺗﻔﺎع دو ﺳﺮ ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﻛﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮای ﺷﻴﺐ ﺳﺮﺑﺎﻻﻳﻲ و ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮای ﺷﻴﺐ ﺳﺮازﻳﺮی در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد (ﻣﺘﺮ)
2-4-3 ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه
ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﺗﺎﺑﻌﻲ از اﺑﻌﺎد ﻗﻄﻌﻪ آﺑﻴﺎری و اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد ﻛﻪ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ اﺑﻌﺎد ﻗﻄﻌﺎت آﺑﻴﺎری اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل آن از اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر ﻛﻮﭼﻚ ﺗﺮ ﺷﻮد. رﻋﺎﻳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﻃﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮد ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺪه ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻢ زﻣﺎن ﻛﺎر ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻤﺘﺮ از 10 درﺻﺪ ﺑﺪه ﻣﺘﻮﺳﻂ ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ.
3-4-3 ﺑﺪه ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه
ﺑﺪه ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﺗﺎﺑﻌﻲ از ﺑﺪه ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ و ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ ﺑﺮ روی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺪه ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ وﻟﻲ ﺗﻌﺪاد آﻧﻬﺎ ﺑﺮ روی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ، ﺑﺪه ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﻴﺶ ﻓﺮض اوﻟﻴﻪ از ﺗﻌﺪاد ﮔﺴﻴﻠﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﺮ روی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه و از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﺮد:
Ql = ﺑﺪه ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻟﻴﺘﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ)
Ne = ﺗﻌﺪاد ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎی ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺑﺮ روی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه
qa = ﺑﺪه ﻣﺘﻮﺳﻂ ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ (ﻟﻴﺘﺮ ﺑﺮ ﺳﺎﻋﺖ)
4-4-3 ﻗﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه
ﻗﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه ﺗﺎﺑﻌﻲ از ﺑﺪه ﻟﻮﻟﻪ، ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ و اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺑﺎ اﻳﻦ وﺟﻮد در ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎی آﺑﻴﺎری ﻣﻮﺿﻌﻲ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﺷﻮد ﻗﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪ از ﻣﺤﺪوده 12 ﺗﺎ 32 ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد (ﺑﻪدﻟﻴﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻨﻲ و اﻗﺘﺼﺎدی) و اﻓﺖ ﻣﺠﺎز ﻓﺸﺎر ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻮد.
5-4-3 اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه
اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ در ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭘﻠﻲاﺗﻴﻠﻦ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻛﻤﺘﺮ از 125 ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ) از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد:
Hf = اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ (ﻣﺘﺮ)
Q = ﺑﺪه ﻟﻮﻟﻪ (ﻟﻴﺘﺮ ﺑﺮ ﺛﺎﻧﻴﻪ)
D = ﻗﻄﺮ ﻟﻮﻟﻪ (ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮ)
L = ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ (ﻣﺘﺮ)
F = ﺿﺮﻳﺐ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﺎﻧﺴﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ از رواﺑﻂ 10-2 و11-2 ﻳﺎ از ﺟﺪاول ﭘﻴﻮﺳﺖ ﺷﻤﺎره 2
ﻻزم ﺑﻪ ﺗﺬﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی آﺑﺪه ﺳﻴﺴﺘﻢ آﺑﻴﺎری ﻣﻮﺿﻌﻲ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﺗﺼﺎل ﻣﺘﻌﺪد ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﻳﺎ اﻧﺸﻌﺎب ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺮ روی ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه، ﺿﺮﻳﺐ زﺑﺮی ﻟﻮﻟﻪ و در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎک اﻓﺰاﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ. در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد :
Hf' = اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهدار (ﻣﺘﺮ)
Hf = اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی ﺑﺪون ﮔﺴﻴﻠﻨﺪه (ﻣﺘﺮ)
Se = ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﻳﺎ اﺗﺼﺎﻻت ﺑﺮ روی ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
fe = اﻓﺖ در اﺗﺼﺎﻻت ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻃﻮل ﻣﻌﺎدل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ) ﻣﻘﺪار fe ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع ﻧﺼﺐ ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ و اﻧﺪازه زواﻳﺪ ﻧﺼﺐ ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺮ روی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه از ﺷﻜﻞ 2-3 ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد.
6-4-3 اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی ﺗﻠﺴﻜﻮﭘﻲ (ﭼﻨﺪ ﻗﻄﺮی)
ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر رﻋﺎﻳﺖ ﻣﻼﺣﻈﺎت اﻗﺘﺼﺎدی ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺪه در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ، ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﺎﻫﺶ ﺑﺪه از اﻧﺪازهﻫﺎی ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺮد، وﻟﻲ اﻏﻠﺐ در ﻋﻤﻞ ﺑﺮای ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی آﺑﺪه ﺑﻴﺶ از دو اﻧﺪازه ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﻤﻲ ﮔﺮدد. ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎی آﺑﺪه ﺑﺎ دو ﻗﻄﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت راﺑﻄﻪ 19-3 اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﺮدد :
Hf = اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه
(Hf ) D1L = اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﺗﻤﺎم ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ D1 (ﻣﺘﺮ)
(Hf ) D1L2 = اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل L2 ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﺑﺰرﮔﺘﺮ D1 (ﻣﺘﺮ)
(Hf ) D2L2 = ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل L2 ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮ D2 (ﻣﺘﺮ)
3 ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه
ﻓﺸﺎر ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز در اﺑﺘﺪای ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه از راﺑﻄﻪ 20-3 و ﻓﺸﺎر ﻣﻮﺟﻮد در اﻧﺘﻬﺎی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه از راﺑﻄﻪ 21-3 ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮد:
HL = ﻓﺸﺎر در اﺑﺘﺪای ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
He∆ = اﺧﺘﻼف ارﺗﻔﺎع ﺑﻴﻦ اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎی ﻟﻮﻟﻪ، ﺑﺮای ﻟﻮﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺷﻴﺐ ﺳﺮﺑﺎﻻﻳﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻣﺜﺒﺖ و ﺑﺮای ﻟﻮﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺷﻴﺐ ﺳﺮازﻳﺮی ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻣﻨﻔﻲ در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ (ﻣﺘﺮ)
Hd = ﻓﺸﺎر در اﻧﺘﻬﺎی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
Hfl = اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
α = ﺑﺮای ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ 0/77 و ﺑﺮای ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی دو ﻗﻄﺮی 0/63 ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
ﻧﺤﻮه ﺗﻐﻴﻴﺮات اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ را ﻣﻲ ﺗﻮان از رواﺑﻂ زﻳﺮ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد :
Hi = ﻓﺸﺎر در اﺑﺘﺪای ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
Hl = اﺧﺘﻼف ارﺗﻔﺎع ﺑﻴﻦ اﺑﺘﺪا و اﻧﺘﻬﺎی ﻟﻮﻟﻪ، ﺑﺮای ﻟﻮﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺷﻴﺐ ﺳﺮﺑﺎﻻﻳﻲ ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻣﺜﺒﺖ و ﺑﺮای ﻟﻮﻟﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در ﺷﻴﺐ ﺳﺮازﻳﺮی ﻗﺮار دارﻧﺪ ﻣﻨﻔﻲ در ﻧﻈﺮ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ (ﻣﺘﺮ)
Hf = ﻓﺸﺎر در اﻧﺘﻬﺎی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
He∆ = اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎﻛﻲ در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه (ﻣﺘﺮ)
i = ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮﻟﻲ ﻟﻮﻟﻪ ( (i = lL.
Ri = ﻧﺴﺒﺖ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر در ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮﻟﻲ i ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻘﺪار Ri وﻗﺘﻲ ﻛﻪ اﻓﺖ ﻓﺸﺎر از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﻌﺎدﻟﻪ ﻫﻴﺰن – وﻳﻠﻴﺎﻣﺰ ﺣﺴﺎب ﺷﻮد از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ:
ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﺑﺮ روی ﺷﻴﺐ ﻏﻴﺮﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ ﻗﺮار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺷﻴﺒﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ (n) ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺮد و ﺷﻴﺐ ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ را ﺑﻪ ﻃﻮر ﺟﺪاﮔﺎﻧﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮد. ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﭼﻨﻴﻦ ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎﻳﻲ را از راﺑﻄﻪ رﻳﺎﺿﻲ زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد:
n = ﺗﻌﺪاد ﺗﻘﺴﻴﻤﺎت ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ
L = ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ (ﻣﺘﺮ)
Sj = ﺷﻴﺐ ﻗﺴﻤﺖ i (ﻣﺜﺒﺖ ﺑﺮای ﺷﻴﺐ ﺳﺮ ﺑﺎﻻﻳﻲ و ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮای ﺷﻴﺐ ﺳﺮازﻳﺮی)
ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از دو ﻣﻌﺎدﻟﻪ 22-3 و 24-3 ﺑﻪ راﺣﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮان ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﺸﺎر در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ و رﺳﻢ ﻧﻤﻮد. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ راﺑﻄﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻴﻦ ﻓﺸﺎر و ﺑﺪه ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪن ﻓﺸﺎر در ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ در ﻃﻮل ﻣﺴﻴﺮ ﻟﻮﻟﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺪه در آن ﻧﻘﻄﻪ را ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮد و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﺑﺪه در ﻃﻮل ﻟﻮﻟﻪ را ﻣﻌﻴﻦ ﻛﺮد:
qi = ﺑﺪه ﮔﺴﻴﻠﻨﺪه در ﻧﺴﺒﺖ ﻃﻮﻟﻲ ﻟﻮﻟﻪ i (ﻟﻴﺘﺮ در ﺳﺎﻋﺖ)
X = ﺗﻮان ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ راﺑﻄﻪ ﺑﺪه و ﻓﺸﺎر در ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎ
K = ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ راﺑﻄﻪ ﺑﺪه و ﻓﺸﺎر در ﮔﺴﻴﻠﻨﺪه ﻫﺎ
8-4-3 ﻃﺮاﺣﻲ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی آﺑﺪه واﻗﻊ ﺑﺮ ﺷﻴﺐ
در شرایطی که امکان قرار گرفتن لوله های آبده بر روی خطوط تراز وجود نداشته باشد، به ناچار لولههای آبده در شیب واقع می شوند. در این حالت جهت دستیابی به بیشترین یکنواختی توزیع فشار در خطوط لوله با تنظیم محل لوله رابط، طول لوله های واقع بر سربالایی کوتاهتر از لولههای واقع بر سراشیبی در نظر گرفته می شود. برای این منظور بهترین محل لوله های رابط Hfρ توسط مقادیر به ΔEρ اختلاف ارتفاع دو سر یک زوج لوله آبده که یکی از آنها در سراشیبی و ΔEρ دست می آید. که در آن نیز افت اصطکاک لوله آبده منفرد هم طول با این لوله آبده زوج می باشد. پس از Hfρ . دیگری در سربالایی واقع شده می باشد متناظر با این متغیر بهترین محل لوله رابط از رابطه زیر ب هدست Y 6 و تعیین – تعیین مقدار متغیر فوق و مراجعه به جدول 3 می آید:
X = ﻓﺎﺻﻠﻪ از اﻧﺘﻬﺎی ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه واﻗﻊ ﺑﺮ ﺳﺮازﻳﺮی (ﻣﺘﺮ)
Lρ = ﻣﺠﻤﻮع ﻃﻮل ﻳﻚ ﺟﻔﺖ ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه واﻗﻊ ﺑﺮ ﺳﺮازﻳﺮی و ﺳﺮﺑﺎﻻﻳﻲ (ﻣﺘﺮ)
ﭘﺲ از ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﻟﻮﻟﻪ راﺑﻂ در ﻃﻮل ﻳﻚ زوج ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﺑﺮای آن ﻛﻪ ﻟﻮﻟﻪ راﺑﻂ در وﺳﻂ دو ردﻳﻒ از درﺧﺘﺎن ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺤﻞ آن را ﺳﻪ ﭼﻬﺎرم در ﺟﻬﺖ ﺷﻴﺐ و ﻳﻚ ﭼﻬﺎرم در ﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ ﺷﻴﺐ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻛﺮد.
ﻓﺸﺎر ورودی ﺑﻪ ﻳﻚ زوج ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﻧﻴﺰ از راﺑﻄﻪ زﻳﺮ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﺷﻮد:
Hl = ﻓﺸﺎر ورودی ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه زوج (ﻣﺘﺮ)
Ha = ﻓﺸﺎر ﻣﺘﻮﺳﻂ ﮔﺴﻴﻠﻨﺪهﻫﺎی ﻗﻄﻌﻪ آﺑﻴﺎری (ﻣﺘﺮ)
Hfρ = اﻓﺖ اﺻﻄﻜﺎک ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه ﻣﻨﻔﺮد ﻫﻢ ﻃﻮل ﺑﺎ ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه زوج (ﻣﺘﺮ)
α = ﻓﺎﻛﺘﻮر اﺻﻼح ﻓﺸﺎر ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻪ ﻓﺸﺎر ورودی در ﻟﻮﻟﻪ آﺑﺪه زوج ﺟﺪول زیر
Y = نسبتی که بهترین محل لوله رابط را در طول یک لوله آبده زوج تعیین می کند جدول زیر
ΔEρ = اختلاف ارتفاع دو سر لوله آبده زوج (متر)