منهول ها را می‌توان از دو دیدگاه مورد بررسی و تعریف قرار داد و انواع منهول را از یکدیگر متمایز کرد :

– نوع منهول از نظر مواد اولیه و شیوه تولید

– منهول پیش ساخته

– منهول پلی اتیلن

– منهول GRP

– منهول پلی اتیلن لوله‌ای

– منهول سنتی ( بتن و آجر )

– نوع منهول با توجه به کاربردشان

          – کاربردهای منهول

منهول‌ها بعنوان بخشی فنی برای بازرسی و نظافت شبکه‌های فاضلاب و کانالهای زیر زمینی بکار می‌روند و از سه قسمت درچه ورودی ،‌میله ورودی و اتاقک بازدید تشکیل شده‌اند ( قطعات منهول پلی اتیلن ). منهول‌ها در فواصل ۵٠ تا ١۵٠ متری و در نقاطی که تغییراتی در جهت یا اندازه لوله یا تغییرات قابل ملاحظه‌ای در شبکه‌های زیر زمینی و لوله‌ها وجود دارد ، کــار گذاشــته مـی‌شـوند. طـرح تولید و استفاده از منهـول‌هـا استاندارد شده است و بیشتر شهرهای بزرگ از این طرح های تصویب شده استفاده می‌نمایند. پیشنهاد می‌شود نشریه شماره 303 سازمان و برنامه بودجه را با عنوان مشخصات فنی عمومی خطوط لوله آب و فاضلاب شهری مطالعه نمائید.

منهول‌ها از نظر مواد اولیه و شیوه‌ی تولید

منهول پیش ساخته

محصولات پلیمری نظیر منهول‌های پیش ساخته پلی اتیلن به جای منهول بتنی و آجری از آن دسته محصولاتی است که باعث بهبود کیفیت اجرا و تسریع در روند عملیات اجرایی خطوط جمع‌آوری فاضلاب و کانالهای زیر زمینی شده‌اند. منهول‌های پیش ساخته از مزایای بسیار زیادی نسبت به دیگر انواع منهول برخوردار میباشند که در زیر آنها را لیست کرده‌ایم

– زمان اجرای آن بسیار کمتر از انواع سنتی منهول است بطوریکه در یک روز ترانشه باز و بسته می‌شود

– سبک بودن اغلب منهول‌های پیش ساخته موجب سهولت در حمل و نقل و نصب آن می‌گردد

–  هزینه نگهداری و شستشوی راحتتر منهول‌های پیش ساخته

– رنگ روشن و سطح صیقلی منـهول‌، درون آن را قابل رویت کرده است‌.

– مقاومت در برابر لیستی از مـواد شــیمیائی مختلـف حاصـل از فاضـلاب یـا خــاک ( جدول میزان مقاومت نسبت به مواد اولیه منهول متفاوت می‌باشد )

– پیش بینی پله و ماهیچه در بدنه منهول و عدم نیاز به نصب پله و ماهیچه سازی بصورت مجزا

– سهولت در آب بندی کامل شبکه می‌شود

– زیرسازی یکسان منهول و لوله نشستهای نامتقارن آنها را از بین می‌برد

منهول پلی اتیلن

مواد اولیه بکار رفته در تولید منهول‌های پلی اتیلن شرکت پارس اتیلن کیش از مواد پلی اتیلن گرید 3840 می‌باشد که می‌توان از مواد HDPE یا LLDPE گرید روتاری مولدینگ نیز برای تولید منهول پلی اتیلنی استفاده نمود. مواد پلی اتیلن بکار رفته در تولید منهول‌های پلی اتیلنی این شرکت در مقابل آلاینده‌های فاضلابی مانند انواع اسیدها حتی تا غلظت 99% و نیز بازهای غلیظ بسیار مقاوم می‌باشند. که در استاندارد، لیستی از موادی که پلی اتیلن‌ها نسبت به آن مقاوم هستند وجود دارد که میزان مقاومت و دمای کارکرد پلی اتیلن را نسبت به این مواد نشان می‌دهد. مواد پلی اتیلن در مقابل سایش و خوردگی ناشی از فرسایش و تماس مواد معلق در مواد فاضلابی نیز کاملاً مقاوم و ماندگاری طولانی دارند. مواد اولیه پلی اتیلن همچنین به دلیل خواص ضربه پذیر بودن در محل فاضلاب روها (Invest) به دلیل برخورد مواد معلق فاضلابی دچار کندگی و فرسایش نمی‌شوند. از آنجائیکه منهول های پلی اتیلن توسط نوارهای آب بندی کاملاً آب بندی می‌شوند لذا از ورود جریانات آب‌های زیر سطحی به سیستم فاضلاب و بالعکس جلوگیری می‌شود و این منهول‌ها اجازه نفوذ مواد فاضلابی به سفره‌های آب زیر زمینی را نمی‌دهند و بدین لحاظ از نظر کارایی سیستم فاضلاب بسیار مناسب است و می‌توان از آلایندگی آب‌های زیر‌زمینی جلوگیری نماید. که از این حیث کاملاً موافق با محیط زیست و سازگار با آن می‌باشد. دمای کارکرد منهول‌های پلی اتیلن با توجه به دمای سیال عبوری از آن معمولاً بین 450C-600C تعریف می‌گردد. منهول‌های پلی اتیلن پارس اتیلن کیش از مزیتی منحصر بفرد برخوردار است و این مزیت ماژولار بودن منهول‌های پلی اتیلن تولیدی این شرکت می‌باشد. در منهول‌های پیش ساخته پلیمری برای اولین بار است که این امکان را در تولید منهول‌های پلی اتیلنی دیده شده است و ماژولار بودن منهول‌های پارس اتیلن کیش با طراحی و ساخت ماشین آلات مدرن روتاری مولدینگ و قالب‌های دقیق که توسط متخصصان پارس اتیلن کیش انجام گرفته است و این تعریف بدین معنا است که منهول‌های پارس اتیلن کیش یک تکه نبوده و از قطعات مختلف با کاربری‌های متفاوت تشکیل شده است که این قابلیت این امکان را به طراحان و مجریان می‌دهد که ارتفاع و قطر منهول خود را آزادانه و بدون محدودیت انتخاب کنند. البته منهول‌های یکپارچه نیز کاربردهای خود را دارند و منهول یکپارچه پارس اتیلن کیش در مناطقی که سطح آبهای زیر زمینی بالا می‌باشد کاربرد فراوانی دارد. منهول‌های پارس اتیلن کیش با آخرین فنآوری، مدرنترین و بزرگترین دستگاه روتاری مولدینگ ( قالب گیری چرخشی ) منطقه تولید می‌گردد که باعث یکنواختی و ضخامتی یکسان در تمامی سطح منهول‌ پارس اتیلن کیش می‌شود. این شرکت با بهره‌گیری از نیروهای متخصص و با تجربه در صنعت پلی اتیلن توانسته به آخرین تکنولوژی ساخت دستگاه‌های قالب گیری چرخشی (روتاری مولدینگ ) دست یابد.

منهول GRP

از دیگر منهول های پیش ساخته منهول GRP می‌باشد که در ساخت منهول‌های GRP از رزین، پلی استر و ماسه استفاده می‌شود و اگر میزان ماسه را در ترکیب فوق افزایش می‌دهند که موجب شکنندگی بیش از حد منهول می‌گردد, در صورتی که از رزین مرغوب و ماسه به میزان استاندارد در تولید ترکیب استفاده گردد هزینه تولید منهول GRP بیشتر از پلی اتیلن خواهد بود. وزن منهول‌های GRP سنگینتر از نمونه‌های مشابه دیگر است و برای حمل و نقل آنها باید از ماشین آلات استفاده نمود و راه پله منهول‌های GRP نیز بوسیله پیچ و مهره به بدنه متصل می‌شود و تجربه نشان داده است که در محل اتصال پله بر اثر نیروی گشتاور وارد بر پله و همچنین متصاعد شدن گازهای فاضلاب ، لایه‌های GRP از هم جدا می‌شود و منهول دچار شکستگی می‌گردد.

منهول لوله های پلی اتیلنی

برخی از تولید کنندگان با استفاده از لوله‌های اسپیرال پلی اتیلن در اندازه‌های بزرگ در سایزهای مختلف اقدام به تولید منهول می‌کنند که شاید در نگاه اولیه مناسب باشد اما در دراز مدت و مخصوصا قسمت‌های کفی و ورودی و خروجی به شدت دچار مشکل می‌شوند و همینطور در پلکان و تحول فشار بارهای مرده عمودی خوب و محاسبه شده عمل نمی‌کنند و در دراز مدت دچار خستگی بیش از حد می‌شوند نکته : در منهول‌های پیش ساخته و منهول پلی اتیلن به نقش پله و شیوه اجرای آنها در در منهول دقت نمائید . پیچی بودن راه پله و همچنین تفاوت داشتن جنس پله‌ها ( فلز , آلومینیوم و  …. ) از نواقص منهول‌های پیش ساخته است و از تهییه این دست منهول‌ها اجتناب نمائید و از منهول‌هایی استفاده نمائید که از پله‌های یکپارچه و تزریقی در بدنه منهول استفاده کرده‌اند در منهول‌های پلی اتیلن  پارس اتیلن کیش پله‌ها تزریقی و با بدنه منهول بصورت یکپارچه می‌باشد و تا 200 کیلوگرم وزن را تحمل می‌نماید.

منهول‌های آجری و بتنی ( سنتی )

منهولهای سنتی که با ملات و یا مصالح سنتی ساخته میشوند دیگر هیچگونه توجیهی جهت استفاده در سیستم‌ها فاضلاب ندارند و عملا دیگر منسوخ شده است معایب بسیار زیادی دارند.

منهول‌ها از نظر کاربردشان

منهول به معنی آدم رو می‌باشد . منهول نوعی از اتصالات است که جهت اتصال , بازبینی, تعمیرات و … چند شبکه و خط راه مورد استفاده قرار می‌گیرد. منهول ها در سطح شهر مورد استفاده فراوانی دارند و همگی در سطح شهر به انواع آنها برخوردیم، و این منهول‌ها دارای کاربری‌های مختلفی میباشد (آب و فاضلاب، تلفن، برق و…) و منهول در واقع برای دسترسی آسان انسان به داخل کانال است. در شبکه‌های انتقال فاضلاب برای آنکه چندین خط لوله فاضلاب را به یکدیگر متصل کنند و به مسیر دیگری هدایت نمایند از منهول استفاده می‌شود و یا در سیستم‌های مخابراتی برای دسترسی به مسیرهای کابل‌ها در زیر زمین استفاده می‌شود. منهول فاضلاب همان منهول‌هایی است که در خطوط انتقال فاضلاب نصب می‌شوند و برای دسترسی و لایروبی خطوط فاضلاب از آنها استفاده میشود.منهول‌های فاضلاب امروزه از مواد پلی اتیلن ساخته می‌شوند که مزایای این منهول‌ها در ادامه آمده است. البته منهول‌های بتنی و آجری نیز استفاده می‌شود که در دنیای امروز و با توجه به رشد تکنولوژی دیگر محبوبیت خود را از دست داده‌اند و پیمانکاران و مجریان خطوط فاضلاب به سمت استفاده بیشتر از منهول‌های پلی اتیلن روی آورده‌اند.

کاربرد منهول

– منهول فاضلاب

– منهول مخابرات

– منهول سیستم‌های کابلی و سوئیچ‌ها در زیر زمین

– محفظه شیر آلات

– جعبه کنتور

برای انتخاب بهترین نوع منهول به مواردی که در بالا ذکر شد دقت نمائید و به صفحه بهترین نوع منهول بروید و راهنما و پرسشنامه‌ای در انتهای مطلب وجود دارد که به موارد آن صادقانه پاسخ دهید و در نهایت مناسبترین و بهترین منهول را از بین تمامی انواع منهول‌ها براحتی انتخاب نمائیید .

منهول فاضلاب ! هر زمانی از منهول صحبت میکنیم ذهن‌ها به طرف فاضلاب کشیده میشود چون اولین و بزرگترین کاربرد منهول‌ها در سیستم فاضلاب است ولی کاربرد منهولها فقط در سیستم فاضلاب نیست و در تمامی کانالهای زیر رمینی که بخواهیم دسترسی ایجاد کنیم وجود منهول الزامی است . اما با این حال در این مطلب اشاره‌ای به انواع منهول فاضلاب میکنیم که در ابتدا شما انواع منهول ها آشنا شوید هر زمانی که نام فاضلاب می آید و سیستمهای مرتبط با آن و تجهیزات شبکه انقال فاضلاب باید سریعا به دوام و طول عمر آن تجهیز بیاندیشیم که در مقابل فاضلاب به چه میزان مقاومت دارد و نکته بعدی آن است که نوع فاضلاب ما چه فاضلابی است و چه املاحی در فاضلاب معلق است . فاضلاب شهری و فاضلاب خانگی فقط خورندگی و گاز دارند اما فاضلاب صنعتی و  فاضلاب کشاورزی مشخصات و شرایطی متفاوت دارند و بعضا سمی و بسیار خطرناک هستند که اصلا و به هیچ وجه نباید از شبکه انتقال و دفع فاضلاب خارج شوند . البته این نکته در مورد تمامی انواع فاضلاب صدق میکند اما در مورد فاضلاب صنعتی و فاضلاب کشاورزی کمی حساسیت بیشتری باید نشان داد. انواع منهول فاضلاب میتواند نسبت نوع فاضلاب متفاوت باشد و در واقع نوع فاضلاب میتواند ما را در انتخاب نوع منهول به اجبار وادارد و محدود گزینه‌های اندکی نماید.

منهول آجری و سیمانی

منهول‌های آجری و سنتی از دیرباز استفاده و ساخته میشدند و هنوز هم در سطح شهرها و جوامع وجود دارند , این نوع منهول ها ایرادات فراوانی دارند , در محل پروژه باید ساخته شوند , زمان ساخته شدن و باز ماندن ترانشه بسیار طولانی و از چندین روز گذر میکند , مصالح مختلفی نیاز است تا یک منهول ساخته شود , این منهولها به صورت کامل آب بند نمیشوند , در طول زمان دچار خوردگی و پوسیدگی شدیدی میشوند , این منهولها نیاز به رسیدگی و نگهداری دوره‌ای دارند و دها ایراد دیگر که میتوان برای آنها برشمرد. و این منهول‌های سنتی این روزها از گردونه ساخت و استفاده خارج شده‌‌اند.

منهول بتنی

منهول بتنی به دو صورت اجرا میشوند در برخی از انواع منهول‌های بتنی , محل منهول آرماتور بندی می‌شود و در جا بتن ریزی انجام میشود که این روش نیاز به ادوات و تجهیزات فراوانی است و نیروی کار زیادی را درگیر ساخت یک منهول میکند که این روند هزینه اجرای پروژه را افزایش میدهد و همچنین زمان اجرای پروژه بسیار طولانی است و تا زمان خشک شدن کامل بتن باید ترانشه باز باشد که بسیار خطرناک است . روش دیگری از اجرای منهول‌های بتنی وجود دارد و آن استفاده از قطعات پیش ساخته بتنی است که در محلی دیگر ساخته و تولید میشوند و بوسیله ماشین آلات مخصوص به محل پروژه منتقل میشود و قطعات روی هم سوار میشوند .در این روش زمان اجرای پروژه و ساخت منهول به چند روز کاهش می‌یابد ولی نیاز به ماشین آلات سنگین و نیروی انسانی می‌باشد و منهول به صورت کامل آببند نمیشود. به صورت کلی فاضلاب , در طول زمان باعث فرسایش شدید بتن میشود و منهول را از بین میبرد و در طی دوره‌های مشخصی باید منهولها سرویس شوند و نیاز به نعمیر و نگهداری آنها است و البته اگر زمانی نیاز به ترمیم و باز نمودن منهول باشد اسن کار بسیار سخت و پر هزینه خواهد بود. 

منهول کامپوزیت

منهول‌های کامپوزیتی یا همان منهول GRP شاید در نپاه اول مناسب باشند اما با توجه به خاصیت شکنندگی GRP ( فایبرگلاس ) نمیتوان به آن در طول زمان اعتماد کرد و در جریان تحمل بارهای مرده و زنده به مرور دچار خستگی میشوند و میشکنند و البته بزرگترین ایراد آنها این است که باید از قبل اندازه دقیق را داشته باشید تا منهول GRP طبق اندازه شما در کارخانه تولید و ساخته شود و بعد به محل پروژه منتقل شود و ایراد دیگر آنها وزن نسبتا زیاد آنها است که برای حمل آنها نیاز به جرثقیل خواهد بود , اما باید گفت که این منهول‌ها برای مناطقی که آبهای سطحی بالا است میتواند مناسب باشد و آب بندی خوبی را به ارمغان می‌آورد ولی هرچند ضعفهایی در نصب پلی دارد . پیشنهاد میشود از این منهول‌ها به عنوان هندهول و حوض شیر آلات و اطاقک برق استفاده نمود و ایراد دیگری که دارد باز برمیگردد به خاصیت شکنندگی مواد این منهول‌ها که باید در حمل و نقل بسیار دقت نمود تا منهول دچار آسیب دیدگی نشود .

منهول پلی اتیلن

منهول پلی اتیلن را میتوان از بهترین انواع منهول‌ها دانست , وزن بسیار پائین آن در آن حد کد برای حمل یک منهول با ارتفاع 4 متر و قطر 1 متر دو نفر کافی است , مقاومت بسیار عالی پلی اتیلن در برابر مواد اسیدی و بازی و املاح فاضلاب به شکلی که در طول زمان , فاضلاب هیچ تاثیری روی منهول پلی اتیلن نمی‌گذارد. قیمت بسیار پائین منهول پلی اتیلن در مقایسه منهول کامپوزیتی و منهول‌های سنتی ( به فهرست بها میتوانید مراجعه نمائید ), مقاومت خارجی مناسب در برابر فشار بارهای مرده و زنده ترافیکی ( استاندراد منهول ) , اجرای بسیار سریع منهول پلی اتیلن این امکان را به شما میدهد که در طول کمتر از یکروز ترانشه را باز نمائید , منهول را کار بگذارید و ترانشه را ببندید , آب بند کامل بودن این منهول یکی دیگر از خواص این منهول پیش ساخته است که اجازه خروج فاضلاب را به محیط زیست نمی‌دهد و فاضلاب را در شبکه انتقال نگه میدارد. منهول پلی اتیلن به دو منهول یکپارچه و ماژولار ( قطعات منهول پلی اتیلن.) تولید میشود . در منهول یکپارچه برای برخی کاربردها و مکانهایی که آبهای سطحی بالا است مناسب است ولی منهول‌هایی که با استفاده از قطعات مختلف تولید و اسمبل میشود در هنگام نصب بسیار راحت هستند و ارتفاع و اندازه انها را به راحتی میتوانید کم و زیاد  نمائید  تولید منهول پلی اتیلن به روش روتاری ( چرخشی ) میباشد و این روش تولیدبه تولید کننده اجازه میدهد که قالب خود را به بهترین و بهینه ترین شکل ممکن طراحی نماید و دست طراح و تولید کننده بسیار باز است و نوآوری ‌های خوبی در این زمینه داشته باشند به عنوان مثال ایجاد پله مقاوم و یکپارچه با بنده منهول از این کارها است که باعث دوام , ایمنی و کمک به حفظ آب بند شدن بدنه منهول میکند. ایرادات منهول پلی اتیلن را واقعا نمیدانیم و یکی از نواقص آن در محل‌هایی که آبهای سطحی بالا است گزارش شده است و منهول به درستی نصب نشده که این مشکل با نصب کمربند بتنی پیش ساخته مرتفع میشود . و ایراد دیگری واقعا به ما گزارش نشده است , اگر شما در این زمینه اطلاعاتی دارید برای ما ارسال نمائید تا آنرا مرتفع کنیم .