پلاستیک در پیشرفت و ارتقا کیفیت زندگی

پلاستیک یکی از عناصر اصلی زندگی این دوران بشر است. تولید پلاستیک را میتوان با کشف آهن مقایسه کرد. ما این دوران را عصر پلاستیک مینامیم و آیندگان از ما با بشرهای دوران انقلاب پلاستیک یاد خواهند کرد. اختراع و کشف پلاستیک انقلابی در تولید لوازم مصرفی ایجاد نمود. حالت پذیری آسان و دوام بالای پلاستیک‌ها باعث شد که از پلاستیک‌ها در تولید انواع لوازم استفاده کنیم. امروزه تقریبا هیچ دستگاهی وجود ندارد که پلاستیک در آن بکار نرفته باشد. کاربرد پلاستیک در زندگی انسان‌ها بسیار واضح و غیر قابل چشم‌پوشی است. اما آیا همه پلاستیک‌ها از یک جنس هستند و کاربرد یکسانی دارند؟ ویژگی‌های انواع پلاستیک چیست؟ خواه یا ناخواه اکثر چیز‌هایی که در روز می‌بینید یا استفاده می‌کنید، به طور کامل یا تا حدی از پلاستیک درست شده اند. با این حال همه پلاستیک‌ها به یک صورت ساخته نمی‌شوند. تولیدکنندگان از انواع مختلف مواد پلاستیکی و ترکیبات استفاده می‌کنند که هر کدام دارای ویژگی‌های منحصر به فرد هستند. طی سال های گذشته به علت سهولت دسترسی، بسیاری از بخش های زندگی شهروندان به نوعی با مواد پلاستیکی گره خورده است. خرید انواع کالاها بویژه میوه، گوشت و خوراکی، ظروف یکبار مصرف هنگام استفاده عادی در منزل، مهمانی های بزرگ، تفریح در خارج از منزل، استفاده از کیسه زباله در خانه و خودرو، کیسه فریزرهای یخچال، خرید لوازم موردنیاز از دمپایی پلاستیکی گرفته تا دیگر ظروف از این نوع جنس، اسباب بازی بچه، سفره های پلاستیکی، کاور لباس و صندلی ها، خرید نان های آماده همراه با پلاستیک، جلد لوازم التحریر، ساک های دستی پلاستیکی و انواع بطری های پلاستیکی از جمله موارد استفاده شهروندان است.درواقع روزی نیست که از کیسه ها و مواد پلاستیکی استفاده نکنیم و به نوعی همه زندگی ما در طول روز به نوعی با پلاستیک سروکار دارد. نخستین پلاستیک تجارتی در ایالت متحده، نیترات سلولز بود که تولید آن به یک قرن پیش بر می‌گردد. این پلاستیک توسط gohn wesly hyatt تولید گردید تا جایگزین عاج فیل شود. از عاج فیل تزئینات و وسایل بازی می‌ساختند. در ابتدا پیشرفت و توسعه در تکنولوژی پلاستیک‌ها به آهستگی پیش می‌رفت، صنایع پلاستیک‌های تجاری امروزی بعد از دهه ۱۹۳۰ شروع به کار نمودند. پس از پایان یافتن جنگ جهانی دوم، پلاستیک‌ها به‌طور گسترده در ساختمان بناها مورد استفاده قرار گرفتند. انجمن ملی صنایع پلاستیک ایران به عنوان فراگیرترین تشکل پلیمری کشور از سال ۱۳۹۲ فعالیت خود را آغاز کرد. پلاستیک‌ها خواص متعددی دارند که دیگر مواد ساختمانی از آن برخوردار نیستند. آن‌ها ضد رطوبت و در برابر فرسودگی مقاومند؛ علاوه بر آن وزنی سبک دارند. استحکام آن‌ها خوب است و به راحتی می‌توان آن‌ها را به اشکال پیچیده و گوناگون قالب‌ریزی نمود. اولین پلاستیک جایگزینی برای عاج فیل بود , ساخت پلاستیک فیلمسازی را متحول کرد , پلاستیک ماده‌ای است با هزاران کاربرد , پلاستیک موسیقی را وارد زندگی ما کرد , پلاستیک سطح بهداشت را در بیمارستان‌ها افزایش داد , پلاستیک ساده و در دسترس است , پلاستیک دور ریختن غذا را کاهش داد – موارد ذکر شده بخش کوچکی از دلایلی است که پلاستیک از زندگی ما جداناشدنی است و پلاستیک نقش مهمی در زندگی بشر ایجاد کرده است.

بازیافت پلاستیک

اکنون با بحران پلاستیک رو به رو شده‌ایم. بیش از حد به بسته‌بندی‌های ارزان، یکبار مصرف و مقرون به صرفه آن متکی شدیم.این مواد پلاستیکی در طبیعت به ویژه اقیانوس‌ها، ممکن است ده‌ها سال باقی بمانند. لازم است میزان مصرف پلاستیک را کاهش دهیم.ورد زبان‌مان باید این باشد:

“کاهش مصرف، استفاده چند باره و در نهایت بازیافت”

پلاستیک‌ها با تمام مزایایی که برای ما دارند , یک تهدید بزرگ برای محیط زیست است اما برای دلایل محکمی وجود داشته که ما انسانها عاشق این ماده ساخت بشر شده‌ایم. تجزیه کیسه های پلاستیکی در طبیعت 300 تا 500 سال زمان می برد و خطر بزرگتر اینکه کیسه های پلاستیکی به مرور زمان به قطعات کوچکتر و سمی تر تبدیل می‌شوند. استفاده بیشتر از لوازم پلاستیکی یعنی انبوه بیشتر این پلاستیک ها در میان زباله ها یا خارج از زباله ها در جای جای محیط زیست که تاثیرات خود را دارد به طور مثال برپایه مطالعات مراکز بین المللی فعال در امر محیط زیست حدود چهار هزار تن ضایعات پلاستیکی هر سال وارد اقیانوس ها می‌شود که زندگی گونه های آبزی و انسان ها را با خطری جدی مواجه کرده است. بعضی کشورهای توسعه یافته در مورد نحوه دفع زباله بسیار سختگیرانه اقدام می کنند به طور مثال در این کشورها به صورت رایگان آموزش های نحوه دفع زباله، تشخیص زباله خشک و تر و راههای جداسازی آنها را آموزش می دهند، سپس از فراگیران امضا و تعهد می گیرند که مراحل آموزشی را طی کرده و یادگیری محقق شده است. به دنبال آن اگر آن شهروند اقدامی خلاف آموزش های ارایه شده انجام دهد باید مبالغ سنگین جریمه را بپردازد. در این کشورها فرهنگ سازی دو بال بسیار مهم و درکنار همدیگر دارد، نخست آموزش آن هم به روش های اقناعی و سپس ضمانت های اجرایی به منظور تثبیت رفتارسازی ها. عمده زباله و پسماند موجود در دنیا را نایلون ها و مواد پلاستیکی تشکیل می دهند و تفکیک زباله از مبدا یکی از مهمترین مولفه ها برای کاهش مصرف پلاستیک و مدیریت پسماندهاست و پلاستیک‌ها بر اساس میزان خطر برای انسان و محیط زیست و البته قابلیت بازیافت به ۷ دسته تقسیم بندی می‌شوند؛ بنابراین اعداد درج شده بر روی محصولات پلاستیکی نشانه نوع پلاستیک است. تولید کنندگان وظیفه دارند نوع پلاستیک را با درج این اعداد بر روی محصولات معرفی کنند تا مراحل جداسازی آن‌ها بهتر انجام شود. این اعداد هیچ ارتباطی با کیفیت پلاستیک ندارد.