1-2-2 ﮐﻠﯿﺎﺕ انواع لوله‌های چدنی

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺧﻄﻮﻁ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ و ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﺗﻮﺯﯾﻊ ﺁﺏ ﺑﻪ ﮐﺎﺭ ﻣﯽﺭوﻧﺪ، ﺷﺎﻣﻞ ﺩو ﻧﻮﻉ ﮐﻠﯽ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ.

1-1-2-2 ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﻣﻌﻤــﻮﻟﯽ ﮐﻪ ﺍﺯ ﭼﺪﻥ ﺧﺎﮐﺴﺘــﺮی ﺳﺎﺧﺘـﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ، ﺍﺯ ﻗﺪﯾﻤﯽﺗﺮﯾﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻟﻮﻟﻪﻫـﺎی ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺧﻄﻮﻁ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ و ﺷﺒﮑﻪﻫﺎی ﺗﻮﺯﯾﻊ ﺁﺏ ﺩﺭ ﮐﺸـﻮﺭﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﺩﻩ‌ﺍﻧﺪ. ﺍﻣﺘﯿﺎﺯ ﺍﺻﻠﯽ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﻉ ﻟﻮﻟﻪ، ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺯﯾﺎﺩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮﺭﻧﺪﮔﯽ ﺧـﺎک و ﺁﺏ و ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻃﻮﻝ ﻋﻤﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ، وﻟﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺧﺎﺻﯿﺖ ﺷﮑﻨﻨﺪﮔﯽ و وﺯﻥ ﺯﯾـﺎﺩ ﺍﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ، ﺧﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮﻫﺎی ﺑﺰﺭگ، و ﺩﺭ ﻧﺘﯿﺠـﻪ ﻣﺸﮑﻼﺕ و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﺯﯾﺎﺩ ﺣﻤﻞوﻧﻘـﻞ و ﻧﺼﺐ، ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﯾﻦ ﺟﻨﺲ ﻟﻮﻟﻪ ﻃﯽ ﺳﺎﻟﻬﺎی ﺍﺧﯿﺮ ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ و ﺗﻘﺮﯾﺒﺎً ﻣﻨﺴـﻮﺥ ﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ.

2-1-2-2 ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻥ ﻧﺸﮑﻦ

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻥ ﻧﺸﮑﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﺘﯿﺎﺯﺍﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺿﺮﺑﻪ، ﻓﺸﺎﺭ، ﺧﻮﺭﻧﺪﮔﯽ ﺁﺏ و ﺧﺎک و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ وﺯﻥ ﮐﻤﺘﺮ، ﻃﯽ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﺍﺧﯿﺮ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﮔﺸﺘﻪﺍﻧﺪ. ﺍﺯ ﺍﯾﻦﺭو ﺩﺭ ﺍﯾــﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ و ﭘﺲ ﺍﺯ ﺫﮐﺮ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎ، ﺻﺮﻓﺎً ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻥ ﻧﺸﮑﻦ ﻣـﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ.

2-2-2 ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﺳﺎﺧﺖ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ

1-2-2-2 ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ (ﺧﺎﮐﺴﺘﺮی)

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺩﺭ ﺩﻧﯿﺎ ﻋﻤﻮﻣًﺎ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ISO-R/13 ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ 426 ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﭼﺎپ ﺳﻮﻡ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ 1363 ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮﺩﯾﺪﻩ ﺍﺳﺖ. ﺩﺭ ﺗﻬﯿﻪ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷﻤﺎﺭﻩ ISO-R/13 ﭼﺎپ 1955 ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﺩﺭ ﺳﻪ ﮐﻼﺱ “ B “ , “ A “ , “ LA “ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ. ﻓﺸﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﯾﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮﻫﺎی ﺗﺎ 600 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎﺩﻝ 20، 25 و 30 ﺍﺗﻤﺴﻔﺮ و ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮﻫﺎی ﺑﯿﺶ ﺍﺯ 600 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﻌﺎﺩﻝ 15، 20 و 25 ﺍﺗﻤﺴﻔـﺮ ﺍﺳﺖ. ﻓﺸﺎﺭ ﮐـــﺎﺭ4 ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻧﺼﻒ ﺍﺭﻗﺎﻡ ﻓـــﻮﻕ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.

2-2-2-2 ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻧﯽ ﻧﺸﮑﻦ

ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻥ ﻧﺸﮑﻦ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺘﺎﻧــﺪﺍﺭﺩ ﺑﯿﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﯽ ﺷﻤﺎﺭﻩ ISO-2531 ﺍﺳﺖ. ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻠﯿﻪ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺩﻧﯿﺎ ﺑﻮﺩﻩ و ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﺠﺎﺕ ﻓﻌﻠﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﻩ ﻟﻮﻟﻪ و ﻣﺘﻌﻠﻘﺎﺕ ﭼﺪﻥ ﻧﺸﮑﻦ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻧﯿﺰ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.

ﻧﻮﻉ ﻟﻮﻟﻪ و ﻣﺘﻌﻠﻘﺎﺕ ﭼﺪﻥ ﻧﺸﮑﻦ ﺑﺮﺍی ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺸﺎﺭ ﮐﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷﻤﺎﺭﻩ ISO – 2531 ﺑﺎ ﺿﺮﯾﺒﯽ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ K ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ K=9 ﻣﻌﻤﻮﻝﺗﺮﯾﻦ ﺿﺮﯾﺐ ﺑﺮﺍی ﺳﺎﺧﺖ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺑﺮﺍی ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﯽ و ﺗﻮﺯﯾﻊ ﺁﺏ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎﺯ و ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺧﻄﻮﻁ ﺁﺑﺮﺳﺎﻧﯽ و ﺗﻮﺯﯾﻊ ﺁﺏ و ﺣﺴﺐ ﻣﻮﺭﺩ، ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﺿﺮﺍﯾﺐ K=8 وK=10 ﺍﺳﺘﻔـــﺎﺩﻩ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾﺮﺍﻥ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽﮔﺮﺩﻧﺪ.

ﻓﺸﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﯾﺶ ( P ) ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﺍﺗﻤﺴﻔﺮ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺫﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﯾﺮ ﺍﺳﺖ :

– ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮ ﺍﺳﻤﯽ 100 ﺍﻟﯽ 300 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ = P = 0.5 (K +1)

– ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮ ﺍﺳﻤﯽ 350 ﺍﻟﯽ 600 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ = P = 0.5 K

– ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮ ﺍﺳﻤﯽ 700 ﺍﻟﯽ 1000 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ = P = 0.5 (K −1)

– ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮ ﺍﺳﻤﯽ 1200 ﺍﻟﯽ 2000 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ = P = 0.5 (K − 2)

– ﺑﺮﺍی ﻗﻄﺮ ﺍﺳﻤﯽ 2200 ﺍﻟﯽ 2600 ﻣﯿﻠﯿﻤﺘﺮ = P = 0.5 (K − 3)

 ﺗﻌﺪﺍﺩی ﺍﺯ ﺳﺎﯾﺮ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎی ﭼﺪﻥ ﻧﺸﮑﻦ ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺯﯾﺮ ﺍﺳﺖ. ﻣﺘﺬﮐﺮ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺍﯾــﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻓﻨﯽ ﺻﺮفا ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩی ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ و ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﻣﺤﺪوﺩ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺍﯾﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﺫﮐﺮ ﺷﺪﻩ ﻧﻤﯽﺑﺎﺷﺪ.

–    ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷﻤﺎﺭﻩ BS 4772

–    ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎی ﺷﻤﺎﺭﻩ DIN 28600 ﺍﻟﯽ DIN 28648

–    ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷﻤﺎﺭﻩ ASTM A377

–    ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺷﻤﺎﺭﻩ ANSI / AWWA C151 / A21.51