در تاسیسات ساختمان از جمله تاسیسات آب و فاضلاب و گاز از انواع لوله و اتصالات آنها استفاده می شود پس می‌توان گفت که انواع لوله و اتصالات در تاسیسات ساختمان در سه دسته وجود دارد که هر کدام از آنها به علت عبور مواد مختلف از آنها جنس و ساختار متفاوتی داشته و نصب اتصالات آنها نیز متفاوت خواهد بود در ادامه در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با انواع لوله و اتصالات در تاسیسات آشنا کنیم.

تاسیسات آب و لوله ها و اتصالات

بسته به اینکه قرار است آب عبوری در کدام منطقه قرار داشته باشد از انواع لوله های مختلف استفاده می شود که جنس های متفاوتی دارد اگر قرار است آب گرم از لوله ها رد شوند نیز جنس لوله متفاوت خواهد بود و اتصالات آن نیز کمی فرق خواهد کرد البته بسته به جنس آبی که در منطقه جریان دارد و میزان املاح و مواد معدنی که آب منطقه حمل می‌کند باید از جنس خاص مناسب همان منطقه برای لوله و اتصالات آب به ساختمان استفاده کرد سه جنس مختلف برای لوله و اتصالات تاسیسات آب در ساختمان وجود دارد اولین نوع لوله و اتصالات تک پایه می باشد که معمولاً از جنس پروپیل بوده و به رنگ های سبز یا سفید دیده می شود نوع دیگر دیگر لوله و اتصالات آب لوله و اتصالات پنج لایه می باشد که به لوله های پکس نیز گفته می شود و آخرین نوع از انواع لوله و اتصالات در تاسیسات آب به ساختمان لوله و اتصالات آهنی گالوانیزه می باشد که از جنس فلز گالوانیزه شده استفاده می شود این نوع فلز فلزی است که در واقع فولادی بوده ولی لایه داخلی آن را با آلومینیوم پوشاندند به این علت که آلومینیوم ضد زنگ بوده و از زنگ زدگی لوله فولادی جلوگیری می کند.

 

چهار دسته لوله و اتصالات فاضلاب

سیستم و جریان فاضلاب با سیستم و جریان آب و گاز متفاوت است و در نتیجه نیاز به لوله و اتصالات در تاسیسات متفاوتی دارد بنابراین از آنجایی که لاب معمولاً در جریانی پیش می‌رود که به یک لوله عظیم بزرگ و جریان شهری وصل می شود از جنس لوله ها و اتصالات خاص خودش استفاده می شود و بدون شک با لوله و اتصالات گاز و لوله و اتصالات آب کاملاً متفاوت خواهد بود از جمله اینکه مواد فاضلاب موادی بوده که بوی بدی داشته بنابراین جنس این لوله ها و اتصالات آنها باید کاملا قابل اطمینان بوده که ذره‌ای بوی بد و نشتی ایجاد نکند حتماً به این موضوع توجه شود که این اتصالات معمولاً در زیر لایه های ساختمان نصب می‌شود و دسترسی به آنها در ادامه بسیار سخت خواهد بود باید جنس خاص خود را داشته باشند اولین نوع لوله ای که برای این اتصالات استفاده میشود لوله و اتصالات پلیکا می باشد که از جنس های پی وی سی یا پی وی سی یو می باشد اتصالات این جنس لوله ها باید بسیار محکم تر از اتصالات لوله های آب باشد نوع دوم لوله ها و اتصالات از نوع پوش فیت می‌باشد که پوشش خاصی برای این نوع لوله ها و اتصالات در تاسیسات فاضلاب به کار می رود نوع سوم لوله و اتصالات پلی اتیلن است که همانطور که از نامش پیداست از جسم پلی اتیلن ساخته می شود جنس پلی اتیلن معمولاً نچسب بوده و باعث می شود که مواد فاضلاب به دیواره های آن نچسبد در نهایت چهارمین نوع لوله و اتصالات فاضلاب از نوع چدنی می باشد که چدن نیز ماده محکم و مقاومی به عنوان یک لوله فاضلاب به کار می رود.

لوله و اتصالات گاز

جریان موجود در لوله های گاز گاز مونوکسید کربن بوده که بسیار برای تنفس انسانی خطرناک می باشد هرگونه نشتی حتی ذره ای از این گاز منجر به بیهوشی و خفگی های وحشتناک می شود پس به علت خطرناک بودن این گاز باید از جنس بسیار مقاوم و غیرقابل نشتی استفاده کرد این جنس لوله ها باید جوری باشند که به سختی سوراخ شده و پاره شود و همچنین در حوادث غیرمترقبه آسیب زیادی نبیند نسوز بود آن نیز یکی از ویژگی‌های مهم لوله و اتصالات گاز می باشد که به علت اینکه گاز مونوکسید کربن ای که در این لوله ها جریان دارد اشتعال پذیر است در جریان هوای بیرون و تا جرقه های نابهنگام آتش نگیرد و مشکلاتی ایجاد نکند اولین نوعی که به عنوان لوله و اتصالات گاز استفاده می‌شود از نوع توکار است که خود لوله و اتصالات گازی توکار به دو دسته تقسیم می‌شود لوله های API و مان مانسیمان بدون درز که به سیم لس نیز معروف است نوع دوم لوله و اتصالات گاز به نوع روکار درزدار گفته می شود که در واقع همان لوله های سیاه گازی می باشد که از جنس نسوز بوده و معمولاً برای اجاق گازها مورد استفاده قرار می گیرد.

 

انواع لوله و اتصالات از نظر جنس و کاربرد آنها

در واقع لوله ها به دو نوع کلی فلزی و غیرفلزی تقسیم می شود که لوله های فلزی آهنی همان لوله های فولادی که از نوع فولاد کربنی و فولاد آلیاژ بوده از نوع آهن کرده بوده یا از نوع شدنی می باشد و لوله های غیر آهنی از انواع لوله و اتصالات سربی آلومینیومی مسی و برنجی و روی می باشد  به گروه دوم  لوله های غیر فلزی گفته می‌شود بیشترین کاربرد را لوله های پلاستیکی که همان پلی اتیلن یا پی وی سی ها دارد همچنین لوله های سیمانی شیشه ای فلزی چوبی فایبرگلاسی و حتی سفالی وجود دارد کاربرد هر کدام از لوله ها به شرح زیر

از لوله های چدنی جهت انتقال آب و فاضلاب در فشارهای بسیار کم استفاده می‌شود.

از لوله های مسی در سیستم های آب و فاضلاب به علت غیرقابل زنگ زدگی آنها در سوخت‌رسانی روغن موتور و دستگاه‌های تصفیه نیز استفاده می‌شود به این علت که این لوله ها به به خاطر جنس مس آنها گران‌تر بوده و کمتر در سیستم آب و فاضلاب استفاده می‌کنند و توجه کنید که مصر به راحتی می‌تواند حرارت را به سرعت انتقال دهد.

فاضلاب‌ها و لوله‌های هواکش ها و لوله هایی که حمل مواد شیمیایی را دارد از لوله های سربی استفاده می‌کنند در شرایط تولید و بازیافت مواد شیمیایی مانند اسید سولفوریک گازهای خطرناکی مانند گازهای اسیدی مواد شیمیایی خورنده و سودا که باید در شرایط ایزوله و خاص انتقال یابند از لوله های سربی استفاده می‌شود.

لوله های آلومینیومی نیز در جهت سوخت رسانی و انتقال روغن در هواپیماها به این علت که آلومینیوم سبک در صنایع شیمیایی که گاز های خاص مانند کلرامین ای و را قصد انتقال دارد از آلومینیوم به عنوان لوله استفاده می کند.