مستربچ یکی از محصولاتی است که در صنعت از محبوبیت بسیار زیادی برخوردار است. اگر شما نیز از فعالان حوزه صنعت باشید و یا سر و کار شما به این حوزه افتاده باشد بدون شک نام مستربچ را شنیده اید. مستربچ به دلیل مزایای فراوانی که دارد بسیار مورد استفاده تولیدکنندگان قرار می گیرد
از مهمترین مزایای مستربچ می توان به سهولت ذخیره سازی، جابجایی و کاربری به دلیل شکل گرانولی آن اشاره کرد. در این بخش از پارس اتیلن قصد داریم که شما را با کاربرد و ویژگی های مستربچ آشنا کرده و اجزای آن را برای شما تشریح کنیم. با ما همراه باشید.
معرفی مستربچ
مستربچ نام آمیزه غلیظی است که حاوی سه جزء پایه پلیمری، مواد شیمیایی افزودنی و عامل سازگار کننده فعال به عنوان بخش پخش کننده می باشد. افزودنی های مستربج مقدار زیادی پودر رنگ که پیگمنت نامیده می شوند و پرکننده های معدنی یا مواد شیمیایی هستند که به صورت مختلف به پلیمر افزوده می شود.
افزودنی های مستربچ با سه منظور تولید رنگ، بهبود خواص و کاهش قیمت تمام شده به پلیمر اضافه می گردند. پایه پلیمری مستربچ معمولاً باید مشابه پلاستیک اصلی تزریق و شکل ظاهری آن گرانولی باشد.
اجزای اصلی مستربچ
همان گونه که در بخش قبل اشاره کردیم مستربچ ها دارای سه جز اصلی پلیمری، پایه افزودنی و عامل سازگار کننده هستند که در ادامه هر کدام از آن ها را به تفکیک توضیح می دهیم.
1-پلیمر پایه
پلیمر پایه در مستربچ عمدتاً پلیمری است که برای تولید محصول نهایی استفاده می شود و از طریق افزودن عامل های مختلفی به آن، ویژگی های خاصی به پلیمر اضافه می شود. مستربچ ممکن است شامل یک یا چند پلیمر پایه باشد. انواع پلیمرهای پایه که ممکن است در مستربچ استفاده شوند، شامل پلی اتیلن، پلی پروپیلن، پلی آمید، پلی استایرن، پلی وینیل کلراید و پلی کربنات می شوند.
2-افزودنی
افزودنی ها در مستربچ یا Masterbatch، موادی هستند که به عنوان عاملی برای تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی پلیمرها در صنایع مختلف استفاده می شوند. این مواد عمدتاً شامل رنگ دهنده ها، مواد ضدخوردگی، ماده آتش گیر، ماده ضد التهاب و موادی برای افزایش جرم مولکولی پلیمرها می شوند.
یکی از مزایای استفاده از افزودنی ها در مستربچ، کاهش هزینه تولید است. با استفاده از افزودنی ها، امکان تولید مواد با خواص و کیفیت مطلوب با هزینه کمتر فراهم می شود. همچنین، استفاده از افزودنی ها باعث بهبود خواص مکانیکی، پایداری حرارتی و مقاومت شیمیایی پلیمرها می شود.
برای تولید مستربچ، افزودنی ها با پلیمرهای پایه مخلوط می شوند. سپس، این مخلوط با استفاده از ماشین آلات متخصص تولید می شود. پس از تولید مستربچ، این ماده می تواند به عنوان عاملی برای تولید مواد پلیمری با خواص مختلف مورد استفاده قرار گیرد.
3-سازگار کننده
موثرترین روش پخش افزودنی یا رنگ، ترکیب نمودن آن ها با یک پلیمر مذاب سازگار با مادۀ نهایی مصرفی می باشد. افزایش سازگاری شیمیایی افزودنی ها با پلاستیک پایه در فرآیند تولید مستربچ، با پلی پروپیلن گرافت شده با مالئیک انیدرید (PP-g-MA)، پلی اتیلن گرافت شده با مالئیک انیدرید (PE-g-MA) و ABS گرافت شده با مالئیک انیدرید (ABS-g-MA) انجام میگیرد که باعث بهبود خواص می گردند.
ویژگی های مستربچ
مستربچ (Masterbatch) یک مادهی افزودنی است که برای تغییر رنگ، ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی، افزایش دوام و دیگر ویژگیهای مواد پلیمری استفاده میشود. ویژگیهای مستربچ عبارت اند از:
- رنگ: مستربچ برای تغییر رنگ مواد پلیمری استفاده میشود و با توجه به نوع مستربچ و ماده پلیمری که از آن استفاده میشود، رنگهای مختلفی برای محصولات تولیدی قابل ایجاد است.
- ویژگیهای فیزیکی: مستربچ میتواند ویژگیهای فیزیکی مواد پلیمری را تغییر دهد، مانند افزایش مقاومت به خوردگی، افزایش جذب آب، افزایش مقاومت به آتش و غیره.
- دوام: مستربچ میتواند دوام و مقاومت مواد پلیمری را افزایش دهد و بهبود بخشیده به خصوص در برابر اشعهی UV، درجه حرارت و فشار.
- انواع مواد پلیمری: مستربچ برای تمام نوع مواد پلیمری مانند پلیاتیلن (PE)، پلیپروپیلن (PP)، پلیاستایرن (PS)، پلیوینیل کلراید (PVC) و غیره قابل استفاده است.
- کاربرد گسترده: مستربچ در صنایع مختلفی مانند صنایع بستهبندی، خودروسازی، صنایع لوازم خانگی و آرایشی و بهداشتی استفاده میشود.
- استفاده آسان: مستربچ به راحتی در مواد پلیمری مختلف قابل تزریق و مخلوط شدن است، بنابراین استفاده از آن برای تولید محصولات به صورت گسترده و آسان است.
انواع مستربچ و کاربرد آن ها
مستربچ یک ماده شیمیایی است که در صنایع پلاستیکی استفاده می شود. این ماده شامل یک ترکیب از رنگ، مواد افزودنی و روان کننده های مختلف است که در حدود 50-80 درصد از وزن نهایی ماده تشکیل می شود. مستربچ برای تغییر ویژگی های پلاستیک ها مانند رنگ، شفافیت، مقاومت در برابر حرارت، استحکام، چگالی و غیره استفاده می شود.
برخی انواع مستربچ شامل:
- مستربچ رنگی: برای تغییر رنگ پلاستیک ها استفاده می شود.
- مستربچ ضد آفتاب: برای جلوگیری از افت رنگ و آسیب دیدن پلاستیک ها در معرض نور خورشید استفاده می شود.
- مستربچ ضد سرب و استات: برای کاهش میزان سرب و استات در پلاستیک ها و جلوگیری از آلودگی زیست محیطی استفاده می شود.
- مستربچ ضد استاتیک: برای جلوگیری از تجمع بار الکتریکی و کاهش تأثیر آن بر رفتار پلاستیک ها در معرض الکتریسیته استاتیکی استفاده می شود.
- مستربچ فوق سفید: برای افزایش شفافیت پلاستیک ها و کاهش تأثیر رنگ در آن ها استفاده می شود.
- مستربچ ضد حریق: برای افزایش مقاومت پلاستیک ها در برابر حریق و جلوگیری از شعله ور شدن آن ها استفاده می شود.
- مستربچ ضد باکتری: برای جلوگیری از رشد باکتری ها روی سطح پلاستیک ها و بهبود بهداشت آن ها استفاده می شود.
کاربرد مستربچ
مستربچ (Masterbatch) در علم مواد شیمیایی یک ماده افزودنی است که به عنوان رنگدهنده، پرکننده، پلاستیکدهنده و… برای مواد مختلفی مانند پلیمرها، رزینها و پلیاسترها استفاده میشود. مستربچ در واقع مخلوطی است از یک یا چند ماده افزودنی به عنوان فعالکننده و یک ماده پایه که معمولاً از پلیمرهایی مانند پلیاستر، پلیاتیلن، پلیپروپیلن و… تشکیل شده است. این ماده پایه معمولاً به عنوان حامل رنگدهنده و مواد افزودنی دیگر عمل میکند و در نتیجه به وسیله مستربچ، میتوان خواص مورد نظر را به محصولات پلیمری اضافه کرد. با استفاده از مستربچها، میتوان رنگ، شفافیت، مقاومت در برابر حرارت، مقاومت در برابر UV و خواص دیگر را به محصولات پلیمری اضافه کرد. این روش همچنین این امکان را به ما میدهد که در تولید محصولات پلیمری، از جمله قطعات خودرو، لوازم خانگی، لوازم التحریر، اسباب بازی، محصولات پزشکی و… از موادی با خواص خاص و با کیفیت بالا استفاده کنیم.