لوله های پی وی سی به طور کلی به چهار دسته تقسیم می شوند:
در این مقاله به بررسی دسته بندی لوله پی وی سی و بررسی ویژگی و کاربردهای آنها می پردازیم.
PVC-U
PVC-U مخفف PVC unplasticised است، به این معنی که هیچ نرم کننده (US: plasticizer) به ترکیب PVC اضافه نشده است. پی وی سی غیر پلاستیکی به عنوان پی وی سی سخت نیز شناخته می شود. PVC-U رایج ترین نوع PVC برای لوله ها و اتصالات از جمله حمل و نقل آب آشامیدنی، خاک و زباله، فاضلاب و زهکشی زیرزمینی وکاربردهای صنعتی است.
لوله ها و اتصالات ساخته شده از PVC-U مزایای زیادی دارند. آنها یک انتخاب مطمئن برای حمل و نقل آب آشامیدنی، سبک و آسان برای حمل و نقل و مقرون به صرفه هستند. ویژگی های فنی عبارتند از عملکرد مکانیکی بالا، دوام بالا (حداقل 100 سال برای لوله های زیرزمینی)، مقاومت شیمیایی بالا و مقاومت در برابر قرار گرفتن در معرض UV. علاوه بر این، لوله های PVC-U دارای پروفایل های زیست محیطی مطلوبی هستند و 100٪ قابل بازیافت هستند.
PVC-U رایج ترین نوع PVC برای لوله ها و اتصالات است.
C-PVC
C-PVC مخفف PVC کلردار است. لوله ها و اتصالات ساخته شده از C-PVC در بسیاری از مزایای PVC-U مشترک هستند. هر دو نوع PVC برای استفاده با آب آشامیدنی ایمن هستند، مقاومت بالایی در برابر خوردگی، دوام بالا و مقاومت در برابر ضربه عالی دارند. با این حال، با محتوای کلر بالاتری نسبت به PVC-U معمولی، لوله ها و اتصالات ساخته شده از C-PVC می توانند طیف وسیع تری از دما را تحمل کنند. این امر C-PVC را به گزینه ای محبوب برای سیستم های لوله کشی آب در ساخت و سازهای مسکونی و تجاری تبدیل کرده است. C-PVC همچنین به طور قابل توجهی انعطاف پذیرتر از PVC-U است. لوله ها و اتصالات ساخته شده از C-PVC 100% قابل بازیافت هستند.
PVC-O
پی وی سی مولکولی گرا (PVC-O) نتیجه یک فرآیند تولید است که ساختار آمورف PVC غیر پلاستیک (PVC-U) را به یک ساختار لایه ای تبدیل می کند.
PVC-O مزایای بسیاری از PVC-U مانند مقاومت در برابر خوردگی، حفظ کیفیت آب، صرفه جویی در هزینه و قابلیت بازیافت و تعادل بینظیر بین استحکام، سفتی و انعطاف پذیری را افزایش می دهد. لوله های ساخته شده از PVC-O به ویژه در مورد ظرفیت هیدرولیکی، شکل پذیری، انتشار ترک و مقاومت در برابر ضربه و خستگی مفید هستند. این بدان معنی است که PVC-O یک انتخاب عالی برای لوله های تحت فشار برای آب آشامیدنی است. PVC-O همچنین برای کاربردهای غیر شرب دفن شده مانند شبکه های آبیاری و پمپاژ فاضلاب بسیار مناسب است. لوله ها و اتصالات PVC-O 100% قابل بازیافت هستند.
معمولاً برای لوله های تحت فشار آب آشامیدنی استفاده می شود
پی وی سی اصلاح شده (PVC-M، PVC-HI، PVC-A)
این خانواده آلیاژهای ترموپلاستیک هستند که با افزودن عوامل اصلاح کننده سازگار به PVC تشکیل شده اند. عوامل اصلاح کننده چقرمگی، خواص ضربه و مقاومت در برابر رشد ترک را بهبود می بخشد که چقرمگی شکست و شکل پذیری مواد را بهبود می بخشد. این چقرمگی افزایش یافته، لولههای پی وی سی اصلاحشده را قادر میسازد تا با دیوارهای نازکتر، با صرفهجویی در مواد بعدی و خواص هیدرولیکی بهبود یافته، تولید شوند. آلیاژسازی PVC با پلیمرهای اصلاح کننده باعث بهبود مقاومت در برابر ترک می شود. نتیجه به حداقل رساندن اثر متمرکز کننده های استرس مانند خراش است.
PVC-HI
PVC-HI مخفف عبارت High Impact PVC است. درجه PVC-HI با افزودن یک اصلاح کننده ضربه به PVC-U به دست می آید که مقاومت لوله ها را در برابر ضربات خارجی افزایش می دهد.
حداقل الزامات برای گرید PVC-HI دقیقاً در بخش 5 استاندارد بینالمللی ISO 6993-1 سیستمهای لولهکشی مدفون، پر ضربه پلی (وینیل کلرید) (PVC-HI) برای تأمین سوختهای گازی – قسمت 1 تعریف شده است.
لوله برای حداکثر فشار کاری 1 بار (100 کیلو پاسکال)”:
ترکیب: PVC-HI باید یکی از ترکیبات زیر باشد:
- مخلوطی بر پایه پی وی سی
- ترکیبی بر پایه پی وی سی
- یک کوپلیمر بر پایه پی وی سی
- ترکیبی از این انواع
نسبت اصلاح کننده ضربه در ترکیب باید حداقل 7 درصد وزنی باشد
- استحکام طولانی مدت: مقدار MRS PVC-HI باید حداقل 18 مگاپاسکال باشد. انطباق با این الزام باید با استفاده از ارزیابی بلندمدت مطابق با ISO 9080 ثابت شود. آزمایش باید در دمای 20 درجه سانتیگراد، 40 درجه سانتیگراد و 60 درجه سانتیگراد برای دوره های حداکثر 9000 ساعت انجام شود. در دمای 60 درجه سانتیگراد هیچ زانویی نباید قبل از 5000 ساعت رخ دهد
- دمای نرم شدن ویکات: دمای نرم شدن ویکات PVC-HI باید حداقل 76 درجه سانتی گراد باشد.
- : K-value PVC-U مورد استفاده برای ساخت PVC-HI باید حداقل 65 باشد
- مقاومت در برابر ضربه پس از هوازدگی اشعه ماوراء بنفش: نمونه لوله هوازدگی UV از PVC-HI نباید در هنگام پرتاب ضربهگیر با جرم مشخص از ارتفاع مشخصی بشکند.
- مقاومت در برابر مواد تشکیل دهنده گاز: در نمونه لوله PVC-HI که در معرض تتراهیدروتیوفن و n-هگزادکان قرار گرفته است، هیچ گونه پیچ و تاب در عمق بیش از 30 میکرومتر نباید مشاهده شود.