صنعت تولید محصولات پلاستیکی از یکی از بزرگترین صنایع جهان به شمار میآید. این صنعت توانسته است محصولات متنوعی را تولید کند که در زندگی روزمره ما وارد شده و نقش بسیار مهمی ایفا میکنند. یکی از فرآیندهای کلیدی در تولید محصولات پلاستیکی، قالبگیری دمشی یا Blow Molding است. این فرآیند توانایی تولید انواع مختلفی از محصولات پلاستیکی را فراهم میکند، از جمله بطریها، تانکهای سوخت، وسایل بازی کودکان، و غیره.
قالبگیری دمشی چیست؟
قالبگیری دمشی یک فرآیند تولید پلاستیکی است که در آن پلاستیک مذاب به شکل یک روده (پریفرم) درآمده و سپس با تزریق هوای تحت فشار، به شکل یک قالب تبدیل میشود. این فرآیند به عنوان یکی از سریعترین و به صرفهترین روشها برای تولید انبوه محصولات پلاستیکی شناخته میشود.
انواع قالبگیری دمشی:
فرآیند قالبگیری دمشی به سه دسته اصلی تقسیم میشود:
- قالبگیری دمشی اکستروژن (Extrusion Blow Molding): در این روش، پلاستیک مذاب از یک اکسترودر خارج شده و یک روده تشکیل میدهد. سپس دو نیمی از قالب روده را میبندند و هوای تحت فشار به داخل آن تزریق میشود تا شکل قالبی به آن داده شود.
- قالبگیری دمشی تزریقی (Injection Blow Molding): در این روش، پریفرم (یک پارچه پلاستیکی) به روش تزریق ساخته میشود و سپس به قالب دمشی مناسب منتقل میشود. در قالب دمشی، پریفرم با تزریق هوای تحت فشار به شکل مورد نظر میآید و قطعه نهایی خارج میشود.
- قالبگیری دمشی تزریقی کششی (Injection Stretch Blow Molding): این فرآیند مشابه قالبگیری دمشی تزریقی است با این تفاوت که قبل از دمیدن هوا و شکل گیری نهایی، پریفرم را کمی گرم میکنند و در جهت طولی و شعاعی میکشند. این کشش، منجر به ایجاد بلورهایی در ساختار پلاستیک میشود که استحکام مکانیکی محصول را افزایش میدهد.
کاربردهای قالبگیری دمشی
قالبگیری دمشی به دلیل سرعت و کارایی خود در تولید محصولات پلاستیکی گستردهای کاربرد دارد. از جمله کاربردهای رایج این فرآیند میتوان به تولید بطریهای مواد شوینده، نوشابههای گازدار، سسها، لوازم آرایشی، شامپوها، محصولات دارویی، محصولات مراقبت شخصی، واکس ماشین، ادویه، عسل، سرکه، آب معدنی گازدار، شیر، دوغ، روغن خوراکی، آب میوههای معمولی و پالپدار، چاشنیها و غیره اشاره کرد.
نتیجهگیری
قالبگیری دمشی به عنوان یکی از پرکاربردترین و بهینهترین روشهای تولید محصولات پلاستیکی در صنعت، توانسته است تنوع بینظیری از محصولات را به بازار عرضه کند. این فرآیند باعث کاهش هزینهها، افزایش کیفیت و بهبود عملکرد محصولات میشود. توسعه فناوریهای جدید در این حوزه به افزایش توانایی و کاربرد این روش در زمینههای مختلف ادامه میدهد و میتواند آیندهی واعظی در تولید محصولات پلاستیکی داشته باشد.