جلوگیری کردن از مرگ ناگهانی در ورزش در سال های اخیر اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است. مرگ ناگهانی می تواند هم در ورزشکاران آماتور و هم در ورزشکاران حرفه ای چه جوان و چه مسن رخ دهد. اگر چه این امری نامطلوب است، خوشبختانه میزان بروز آن نادر است؛ اما به دلیل تاثیر زیاد آن روی جامعه ورزشی توجه به آن زیاد بوده است.
حقایقی در مورد مرگ ناگهانی در ورزش
مرگ ناگهانی در ورزش زمانی است که قلب سالم یک فرد ناگهان حین ورزش یا یک بازی ورزشی از تپش باز می ایستد. آن شخص ظاهراً هیچ بیماری ندارد. اما بعد از بررسی پزشکان، پیش زمینه هایی در بدن آن فرد که منجر به مرگ شده آشکار می شود. اکثر این مرگ ها در فصل بهار و در هنگام عصر اتفاق می افتد. دقیقاً زمانی که رقابت کنندگان در حال تلاش های زیاد ورزشی هستند. زمانی که یک ورزشکار هنگام انجام یک ورزش بدون دلیل ظاهری خاصی، جان خود را از دست می دهد، در بیش از 90 درصد مواقع یک علت زمینه ای قلبی عروقی وجود دارد که به شدت به سن آن ها وابسته است. معمولاً این خطر افراد زیر 35 سال را درگیر نمی کند اما در افرادی که سن بالاتر دارند، احتمالا از هر 18 هزار نفر یک نفر آن ها مرگ ناگهانی حین ورزش داشته باشند.
دلایل مرگ ناگهانی در ورزش
بی نظمی تپش قلب
مرگ ناگهانی در ورزش یا در خارج از ورزش، ممکن است به دلیل بی نظمی تپش قلب اتفاق بیفتد. در این وضعیت قسمت پایین قلب ضربان نامتناسب دارد و خود قلب هم نمی تواند به اندازه کافی خون را به بافت ها برساند در نتیجه رگ های فرد دچار لختگی خون می شوند. لخته های خون از سلول های خونی، پلاکت ها، بافت های الیافی و کلسترول تشکیل شده است. متخصصان بر این عقیده هستند، زمانی که ورزش می کنید، پلاک های موجود در رگ شکسته می شوند و مسیر جریان خون را ناگهان مسدود می کنند. زمانی که این اتفاق در رگ های اصلی می افتد که قلب را تغذیه می کنند، به طور ناگهانی اکسیژن رسانی به قلب متوقف می شود و مرگ رخ می دهد .
مشکلات ژنتیکی
در بعضی از موارد هم عللی مثل ژنتیک وجود دارد که نمی توان جلوی آن ها را گرفت. که این بیماری ها عبارت اند از : بیماری ماهیچه قلب سلول های قلب در چنین شرایطی از بین می روند و از ماهیچه به چربی منتقل می گردند. در این مسیر طولانی قسمت های عروقی عملکرد مناسبی ندارند و هنگام تلاش شدید، آسیب می بیند.
هایپرتروفی
در این بیماران دیواره قلب با افزایش سایز مواجه می شود و در نتیجه خون رسانی سخت می گردد و خون نمی تواند به کل بدن توزیع گردد. زمانی که قلب نتواند خونرسانی خوبی داشته باشد، مرگ ناگهانی اتفاق می افتد.
علت های دیگر مرگ ناگهانی
• میوکاردیت
• دیسپلازی آریتموژنیک بطن راست
• پارگی آنوریسم آئورت (بخصوص در موارد سندرم مارفان)
• سارکوییدوز
• کم خونی داسی شکل
• تنگی دریچه آئورت
ورزشکارانی که بیماری زمینه ای ندارند، علت مرگ ناگهانی آنها چیست
اصابت ضربات محکم به قفسه سینه در حین ورزشهایی چون فوتبال، هاکی روی یخ و غیره میباشد که منجر به آریتمی و مرگ می شود.
مرگ ناگهانی در حین ورزش را می توانیم جلوگیری کنیم
شناختن علل و راه های رخ دادن بسیار در این امر تاثیرگذار است. تمامی ورزشکاران قبل از ورود به ورزش حرفه ای یا نیمه حرفه ای حتماً باید به پزشکان ورزشی و متخصصان قلب و عروق مراجعه کنند. بررسی کامل قلبی شامل نوار قلب، اکوی قلب و تست ورزش باید بصورت روتین از کلیه ورزشکاران به عمل آید و این غربالگری برای افرادی که به فعالیت ورزشی ادامه می دهند، به طور سالانه ادامه پیدا کند.
پیشنهاداتی برای کاهش خطر مرگ حین ورزش
پیشنهاداتی که می توان به خانم ها و آقایان ورزشکار داد تا این خطرات را کاهش دهند ، شامل موارد زیر است:
1. کنترل چاقی
2. تنظیم فشارخون و تنظیم قند خون
3. کاهش کلسترول بد
4. پیروی از یک رژیم غذایی سالم
5. دوری از الکل و تنباکو
داشتن امکانات ورزشی و همچنین امکانات پزشکی برای افراد ضروری است و ورزشکاران بسیار کارکشته باید بدانند که در چنین مواقعی چگونه به خودشان و اطرافیان کمک کنند. حتماً باید در استادیوم های ورزشی یک پزشک در این زمینه برای انجام کارهای اورژانسی وجود داشته باشد.
به طور کلی احتمال مرگ ناگهانی برای سنین متوسط کم است اما برای افراد بالای 50 سال که ورزش های شدید انجام می دهند، احتمال بیشتری وجود دارد. به همین دلیل گروه سنی در این زمینه بسیار حائز اهمیت است. این افراد باید چکاپ های منظم داشته باشند و وضعیت قلبی عروقی آن ها مورد بررسی قرار بگیرد.
منتشر شده در: خبرگذاری نمناک