بهداشت روانی همان سلامت فکر و قدرت سازگاری فرد با محیط و اطرافیان است. چون در مواجهه با چالش ها و مشکلات روزمره، ما بر اساس ویژگی های روانی خود با آن ها برخورد می کنیم، هر چه از سلامت روانی بیشتر برخوردار باشیم به یقین آسیب پذیری ما کمتر خواهد بود. پس همچنان که از جسم خود مراقبت می کنیم، روح خود را نیز باید مقاوم تر کنیم تا زندگی بهتری داشته باشیم.
ایجاد فرصت برای شکوفایی استعدادها، توانایی ها و کنار آمدن با خود و دیگران یکی از اهداف مهم و اساس بهداشت روانی است. بهداشت روانی در محیط کار یعنی مقاومت در مقابل پیدایش پریشانیهای روانی و اختلالات رفتاری در کارکنان سازمان و سالم سازی فضای روانی کار اصول بهداشت روانی در سازمان :1- ایجاد جو صمیمیت، همدلی، صداقت2- همکاری و احترام متقابل در میان کارکنان سازمان 3- پرهیز از اعمال روش های مبتنی بر زور و اجبار 4- شناسایی استعدادهای بالقوه کارکنان و فراهم ساختن رشد و شکوفایی این استعداد در حد توان و امکانات سازمان 5- پرهیز از قضاوت های کورکورانه در مورد کار و رفتار کارکنان سازمان 6- شناسایی دلایل واقعی کم کاری، غیبت از کار، بی حوصلگی و بی علاقگی به کار، کم توجهی و بی دقتی کارکنان توسط مدیر 7- آشنا ساختن کارکنان با واقعیت های محیط کار و حذف آن دسته از معیارها و عوامل سازمانی که از لحاظ اخلاقی، انسانی و فرهنگ سازمانی صحیح تلقی نمی شود. عوامل محیطی مؤثر بر سلامت کارکنانروشنایی و نور محیط کار هم نور کم و هم نور زیاد میتوانند تأثیرات منفی روی فرد داشته باشیم. برخی از این تأثیرات جسمی است مثل تأثیر روی دستگاه بینایی و برخی دیگر تأثیرات روانی هستند. کار در محیطهای بسته کم نور و همچنین پر نور اغلب با خستگی و تحریک پذیری فرد همراه هستند. افرادی که در چنین محیطهایی کار میکنند بازده مناسبی ندارند و اغلب ویژگیهای منفی روانی از خود نشان میدهند. عامل سر و صدایی محیط کار در سلامت کارکناندستگاه شنوایی انسان به دامنه محدودی از اصوات حساس است بطوری که اصوات و سر و صداهایی که در طیف بالای این دامنه قرار میگیرند برای فرد آزار دهنده هستند. چنین صداهایی علاوه بر ایجاد مشکلات شنوایی در فرد تغییرات جسمی و روانی دیگری نیز بوجود میآورند. از لحاظ جسمی فشردگی عروق خونی ، تغییرات ضربان قلب ، گشاد شدن مردمک چشم ، بالا رفتن فشار خون ، کشیدگی عضلات و … را میتوان مشاهده کرد. چنین شرایطی معمولا با علائم اضطراب همراه هستند. پرخاشگری ، بیاعتمادی و تحریک پذیری در افرادی که در محیطهای پر سر و صدا کار میکنند مشاهده میشود. درجه حرارت و رطوبت محیط کار در سلامت کارکنانبروز مشکلات جسمی از جمله درد مفاصل ، پایین آمدن سطح مقاومت بدن ، سرماخوردگی ، ناراحتیهای مربوط به دستگاه تنفسی و…..
سایر عوامل در محیط کاری بر سلامت کارکنانعوامل متعددی وجود دارند که در محیط کار بر سلامت افراد مؤثر هستند. از جمله رنگها ، با تأثیری که بر روحیه و شرایط روانی فرد میگذارند. به عنوان یک عامل محرک یا کسالت آور عمل میکنند. رنگ محیط کار علاوه بر تناسب آن با نوع کار باید با شرایط روانی افراد نیز سازگاری خوبی داشته باشد.
تعادل میان کار و زندگیتعارض میان کار و زندگی، وقتی به وجود می آید که کارکنان دریابند نقش های آنان در محیط کار و خانواده، با یکدیگر تداخل داشته و برای یکدیگر مزاحمت ایجاد می کنند. همه ی استرس ها، منفی و مضر نیستند و جزئی از ماهیت کار محسوب می شوند. تحقیق های انجمن بهداشت روانی «کانادا» در سال۲۰۰۱میلادی، نشان می دهد کارکنانی که استرس ناشی از کار را مثبت تلقی می کنند، از بهره وری بالایی برخوردارند. محیط کاری می تواند عارضه های منفی بر سلامت جسمی و روانی کارکنان داشته باشد اگر:• فضایی به وجود آوریم که تعادلی بین کار و زندگی وجود نداشته باشد.• تبعیض، تجاوز به حقوق کارکنان و برچسب زدن رواج داشته باشد. منبع: www.health.fums.ac.ir
|