جوش الکترو فیوژن چیست؟

اتصالات الکتروفیوژن از انواع اتصالاتی است که در خطوط لوله انتقال گاز و خطوط آبرسانی قابل استفاده است. در اتصالات الکتروفیوژن روش حرارت دهی در مقایسه با روشهای جوش butt fusion است و از جریان برق برای تولید حرارت استفاده می شود. جوش الکتروفیوژن نوعی روش جوشکاری لوله و اتصالات پلی اتیلن است که در آن از اتصالات خاصی که دارای سیم مقاومت الکتریکی برای ایجاد گرمای ذوب سطوح جوش می باشد، استفاده می شود. جریان الکتریکی از طریق دستگاه جوشکاری الکتروفیوژن و به کمک جعبه کنترل آن به دو انتهای اتصال منتقل می‌شود. همانند روشهای جوشکاری ذوبی حرارتی (لب به لب), انواع اتصالات زینی و سوکتی نیز در روش الکتروفیوژن, مورد استفاده قرار می‌گیرد. اصول فرایند جوش الکتروفیوژن, برای اکثر اتصالات الکتروفیوژن یکسان و قابل تعمیم است. این روش به علت ایمنی بسیار بالا تنها نوع اتصال مورد تأیید استاندارد IGS برای خطوط انتقال گاز است. جوش الکتروفیوژن محدودیت روش جوش لب به لب پلی اتیلن در مورد اتصال لوله با سایزهای مشابه را ندارد. همچنین تجربه نشان داده است که اتصال لوله‌های پلی اتیلن با جنس های مختلف پلی اتیلن نیز در این روش مقدور است. در کنار ایمنی آن، از دیگر مزایای این روش در سرعت بالا و تمیزی اتصال است. اما از طرفی، محدودیت این روش در هزینه بالا و حداکثر قطر لوله قابل اتصال با این روش است. از اتصالات الکتروفیوژن به دلیل بالا بودن ضریب اطمینان آن، معمولا در شبکه های لوله پلی اتیلنی توزیع گاز استفاده می شود و در مورد لوله هایی با قطر 20 الی 250 میلیمتر اقتصادی می‌باشد.

نکات جوش الکتروفیوژن

– نصب الکتروفیوژن باید تنها توسط پرسنلی برای جوش الکتروفیژن آموزش دیده‌اند و واجد شرایط و دارای گواهینامه هستند، انجام شود.

– از ابزار آلات کالیبره شده استفاده کنید.

– لوله را فقط با مواد توصیه شده به وسیله تولید کننده تمیز کنید.

– المنت حرارتی اتصالات را به طور کامل بپوشانید.

عمل جوشکاری اتصالات الکتروفیوژن بصورت اتوماتیک انجام می‌پذیرد. نقاط اتصال را حداقل 10 دقیقه پس از اتمام جوشکاری نباید حرکت داد. سطح لوله قبل از انجام جوشکاری باید با دقت بازرسی شود تا هیچگونه خراشی نداشته باشد، زیرا وجود خراش باعث ایجاد نشتی در محل اتصال می‌شود. نکته مهم مورد توجه در این روش اتصال آن است که برای جوشکاری باید حتما از دستگاهی استفاده شود که جریان برق آن متناسب با بوبین‌های الکتریکی اتصالات باشد. اتصالات الکتروفیوژن در یک پوشش پلاستیکی نگهدارنده بسته‌بندی می‌شوند و باید تا زمان استفاده بسته بندی شده باقی بمانند. این پوشش پلاستیکی را می‌توان در حین نصب برای جلوگیری از آلودگی مورد استفاده قرار داد. اتصالات باید در یک انبار نگهداری شوند که در آن دما نباید بیشتر از ۵۰ درجه سانتی‌گراد باشد. هیچ گاه اتصالات را در معرض نور مستقیم خورشید قرار ندهید، اتصالات الکتروفیوژن ممکن است جهت محافظت در برابر تاثیرات نور فرابنفش حاوی یک افزودنی سیاه کربنی باشند، با این حال نگهداری نامناسب می‌تواند تاثیر منفی بر عملکرد اتصالات داشته باشد. قبل از شروع فرایند نصب و جوشکاری الکتروفیوژن،‌ همیشه کنترل کنید که اتصال از لحاظ فیزیکی در حین نگهداری آسیب ندیده باشد. در صورت نیاز ارزیابی اتصالات با انجام تست تخریبی بر روی نمونه توصیه می‌شود، این کار امکان تعیین هر گونه تخریب سطحی را فراهم می‌کند. قبل از خراش دادن، ناحیه علامتگذاری شده مورد نظر را با ماژیک مشخص کنید. بنابراین بعد از خراش دادن لوله علامتی که با ماژیک مشخص کرده بودید قابل دید نخواهد بود.

انجام جوش الکتروفیوژن

استفاده از ابزار مناسب و اختصاصی برای موفقیت جوش الکتروفیوزن ضروری است. همیشه توصیه می‌شود که قبل از شروع جوشکاری کنترل کنید تمام تجهیزات مورد نیاز موجود هستند. اطمینان یابید که تمام تجهیزاتی که نیاز به کالیبراسیون دارند کالیبره شده باشند. تجهیزات ممکن است بسته به محصول تحت جوش یا قطری که باید جوش داده شود تا حدودی متغیر باشند، اما باید شامل موارد زیر باشند:

•    وسایل اندازه‌گیری لوله (نوار، متر و غیره)

•    تجهیزات برش لوله

•    مداد یا خودکار برای علامت گذاری

•    ابزار خراش دادن

•    مواد تمیز کننده، مطمئن شوید که دستمال با الکل خیس شده باشد (خشک نباشد).

•    آچارهای مخصوص

•    ابزار نگهدارنده لوله

•    تجهیزات فیوژن

•    ژنراتور برق : ژنراتور باید برای کار مناسب باشد و برق مورد نیاز را بتواند تامین کند.

•    جعبه کنترل الکتروفیوژن با هادی‌های مناسب، بارکدخوان (نه روی جعبه‌های دستی) و توان خروجی کافی

مراحل جوش الکتروفیوژن

1 –    قطر لوله را اندازه‌گیری کنید.

2 –    اتصالات مناسب را انتخاب کنید.

3 –    لوله را به صورت مستقیم برش دهید.

4 –    ناحیه‌ای که باید از ضخامت لوله برداشته شود (scraping) را اندازه‌گیری و علامتگذاری کنید.

5 –    ضخامت لوله را در ناحیه جوش کم کنید ( Scrap ).

6 –    ناحیه جوش را با مایع مناسب که مورد تایید تولیدکننده می‌باشد تمیز کنید.

7 –    عمق محل قرارگیری اتصالات را علامت گذاری کنید.

8 –    لوله را در بست‌ها قرار داده و اتصالات را روی آن بگذارید.

9 –    توسط دستگاه بارکدخوان، بارکد روی اتصالات را بخوانید.

10 –  مطابق با الزامات ماشین، تنظیمات را انجام دهید.

11 –  جوشکاری را شروع کنید.

12 –  تست فشار را از خط لوله بردارید.

 

راهنمای تصویری جوش الکتروفیوژن

جوش الکتروفیوژن رعایت نکات زیر لازم می باشد:

 

1- پخش حرارت باید به صورت یکنواخت در طول جوش باشد.

 

2- درجه حرارت و فشار قسمت ذوب شده به دقت کنترل شود.

 

3- از وارد شدن آسیب به سیم پیچ کوپلر جلوگیری به عمل آید.

 

4- حفاظت لازم قبل، در حین و بعد از انجام اتصال ضروری است.

 

5- زمان مناسب برای عمل الکتروفیوژن در نظر گرفته شود.

 

6- لوله به صورت عمود بر محور آن بریده شود و زبری‌ها با سمباده صاف و دوسر لوله تمیز شود.

 

7- هر نوع کثیفی از روی لوله پاک گردد.

 

8- قطعه اتصالی را در محل آماده نموده و از نظر تمیزی معاینه گردد.

 

9- قسمت تراشیده شده لوله با مواد مناسب تمیز شود. (مانند ایزو پروپانول)

 

10- برای هر اتصال از این نوع، استفاده از گیره، برای نگهداری مجموعه در حال اتصال ضروری است.

 

11- با توجه به مشخصه‌های مورد نیاز از نظر ولتاژ و زمان جوش، کنترل‌های لازم به عمل آید.

 

12- سیستم اتصال در داخل گیره، تا گیرایش کامل باقی خواهد ماند.

 

جوش الکتروفیوژن یا بات فیوژن

عوامل متعددی وجود دارند که بر تصمیم‌گیری در مورد استفاده از جوش بات فیوژن یا الکتروفیوژن برای متصل کردن لوله‌ها و اتصالات پلی‌اتیلن اثر می‌گذارند. قابلیت دسترسی : الکتروفیوژن بخصوص برای استفاده در نواحی که دسترسی در آنجا دشوار است برای مثال در گودال‌ها یا اطراف لوله‌های دیگر مناسب است. اندازه لوله : الکتروفیوژن برای لوله‌های با ابعاد ۱۶ تا ۷۱۰ میلی‌متر قابل اجرا است، در حالی که بات فیوژن را می‌توان برای لوله‌های با ابعاد ۵۰ تا ۲۰۰۰ میلی‌متر استفاده کرد. مصالح لوله : الکتروفیوژن را می‌توان برای اتصال درجه‌های مختلف یک ماده مانند پلی‌اتیلن با تراکم متوسط به پلی‌اتیلن با تراکم بالا مورد استفاده قرار داد. ساختار لوله : در جوش بات فیوژن لوله‌هایی که متصل می‌شوند باید دارای ضخامت یکسانی باشند، در الکتروفیوژن تفاوت در ضخامت جداره مشکلی ایجاد نمی‌کند. الکتروفیوزن را همچنین می‌توان برای اتصال انواع خاصی از لوله‌های با چندین لایه مانند لوله پلی‌اتیلن با پوشش نایلونی جهت انتقال سوخت استفاده کرد. روش نصب : در شرایطی که لوله پلی اتیلن باید با استفاده از تکنیک بدون حفاری مانند حفاری جهت‌دار نصب شود، در این صورت نمی‌توان از الکتروفیوژن استفاده کرد. بطور مشابه، اگر لوله به عنوان یک پوشش محکم در یک خط لوله‌ی موجود استفاده شود، بات فیوژن تنها تکنیک مناسب است.