لوله کاروگیت پلی اتیلن جهت مصارف مختلف از قبیل انتقال فاضلاب , زهکش، فاضلاب‌های صنعتی و خانگی می‌باشد . البته از لوله کاروگیت و اتصالات کاروگیت در اجرای پروژه های فاضلاب شهری نیز استفاده می شود. لوله و اتصالات کاروگیت پلی‌اتیلن برای پروژه‌های فاضلاب شهری و صنعتی می‌تواند با توجه به ویژگی های بسیار لوله و اتصالات پلی‌اتیلن، هزینه های کلی این پروژه ها را کاهش می دهد.

لوله‌های بتنی از لوله‌های قدیمی میباشد که در خطوط انتقال فاضلاب شهری و صنعتی استفاده میشده است و در این مطلب به بررسی و مقایسه لوله دوجداره کاروگیت با لوله‌های بتنی میپردازیم

 1- سبکی وزن لوله های کاروگیت پلی اتیلن موجب می گردد که نصب و حمل آنها به سهولت انجام پذیرد و این مهم در شرایطی که موقعیت محل اجرا یا شرایط فصلی سرعت عمل لوله گذاری را ایجاب می نماید ، از اهمیت بسزایی برخوردار است .

2- لوله کاروگیت پلی اتیلن در جوشکاری نتایج مطلوبی از خود نشان می دهند که نشت از محل اتصالات را به صفر میرساند این مسئله از دو حیث حائز اهمیت است ، در نقاطی که سطح تراز آب زیرزمینی بالاتر از سطح لوله می باشد ترواش آبهای زیرزمینی به شبکه جمع آوری فاضلاب صورت نمی پذیرد که این امر موجب جلوگیری از اخلال در بهره برداری از تصفیه خانه فاضلاب ،سرویس دهی شبکه و ظرفیت شبکه میگردد. در نقاطی که سطح تراز آب زیرزمینی پایین تر از سطح لوله می باشد نشت فاضلاب به آبهای زیرزمینی ،شالوده منازل ،تاسیسات زیرزمینی مجاور و … صورت نمی پذیرد در جدول زیر نشت های مجاز در مقایسه با نشت صفر لوله های کاروگیت پلی اتیلن ارائه شده است .

3- عمر مفید این لوله‌های دوجداره پلی اتیلنی با توجه به مقاومت بالای آنها در برابر فاضلاب بسیار بالاتر از لوله بتنی ، لوله سیمانی و لوله فولادی است .

4- انعطاف پذیری بسیار بالای لوله‌های پلی اتیلنی باعث میشود امر لوله‌گذاری در مسیرهای ناهموار و پر از پیچ به سادگی انجام پذیرد.

5- مقاومت مطلوب در برابر بارهای خارجی با رعایت بسترسازی مناسب و متناسب با مقاومت حلقوی لوله دوجداره کاروگیت و بارهای وارده .

6- با توجه به سبکی و سهولت نصب در این لوله ها می توان عرض ترانشه را به حداقل رساند که این امر از دو جنبه حائز اهمیت است ، اول اینکه رفتار تقابلی خاک و لوله را مطلوب تر ساخته هزینه های اجرایی مرمت نوار حفاری و مشکلات حمل وعودت خاکهای حفاری شده را کاهش می دهد .

7- عمر انبارداری بسیار بالا ، در شرایطی که پوشش های مناسب جهت عدم تابش مستقیم آفتاب و امکان جریان هوا در دپوی این لوله ها ایجاد نمائیم ،قابل دسترسی است و از طرفی دیگر با توجه به امکان انبار داری تلسکوپی سایزهای مختلف داخل هم و امکان انبار کردن لوله ها روی هم در این نوع لوله ها وجود دارد سطح مورد لزوم برای انبار لوله ها را کاهش می دهد .

8- روشهای متنوعی جهت اتصال این لوله ها اعم از انواع جوشکاری و اتصالات مکانیکی می توان استفاده نمود که بسته به شرایط ،سرعت عمل مورد نیاز عملیات اجرایی ،استعدادها و امکانات محلی قابل انتخاب هستند .

اتصالات لوله کاروگیت پلی اتیلن

1- اتصال با کوپلر و واشر : کوپلرها در انواع موفه دار و ساده تولید میگردند که ساده ترین روش اتصال لوله پلی اتیلن کاروگیت به هم میباشند.

2- اتصال کوپلر موفه دار: اتصال با لوله ساکت دار و واشر لاستیکی برخی از تولید کنندگان با تولید لوله های ساکت دارامکان این اتصال را ایجاد کرده اند که نسبت به حالت قبل از نظر مصرف واشر لاستیکی و نیاز به خریدکوپلر مقرون به صرفه تر است ولیکن مقدار افت لوله در این حالت قدری بیشتر از حالت قبل است .

3- اتصال با کمربند و واشر: این نوع اتصال در سایزهای بالا و در تعمیرات دوران نگهداری کاربرد وسیعی دارد

4- اتصال با جوش پلی اتیلن : جوش پلی اتیلن به صورت لب به لب ،جوش گوشه با کوپلر،جوش گوشه با لوله ساکت دارامکان پذیر است

مقایسه اقتصادی لوله های دوجداره کاروگیت پلی اتیلن نسبت به لوله های بتنی

1- قیمت تولید لوله های بتنی بویژه در اقطار مساوی یا بزرگتر از 600 میلیمتر که این لوله ها بصورت -مسلح تولید می گردند بالاتر از لوله های پلی اتیلن کاروگیت است .

2- هزینه حمل لوله های پلی اتیلن با توجه به سبکی وزن و امکان بارگیری تلسکوپی کمتر از لوله های بتنی است و از سوئی دیگر امکان حمل کارخانه تولید در پروژه های بزرگ و کاهش هرچه بیشتر هزینه های حمل نیز وجود دارد. .

3- مواد اولیه تولید لوله های کاروگیت از صنایع پتروشیمی بوده و مشکلات و هزینه های تامین سیمان، شن، ماسه و میلگرد برای تولید لوله های بتنی یکی ازعوامل کاهش قیمت تمام شده برای لوله های پلی اتیلن کاروگیت است .

4- هزینه های لوله گذاری در فهرست بهاء واحد پایه برای اقطار معادل لوله های پلی اتیلن ما بین 25 تا 40 درصد لوله های بتنی است .

در مقایسه لوله پلی اتیلن کاروگیت با لوله‌های بتنی چندین عامل نقش دارند :

– ضریب زبری کمتر شرایط هیدرولیکی بسیار مناسبتری ایجاد می نماید و قطر معادل نسبت به لوله بتنی کمتر میشود ، این عامل در هزینه های عملیات خاکی و مرمت نوار حفاری و لوله گذاری تاثیر کاهشی دارد.

– بهاء واحد ردیفهای لوله گذاری لوله های پلی اتیلن حدود 51 % لوله های بتنی با قطر یکسان است این نسبت تا 45 % نیز کاهش می یابد

– به جهت عرض کمتر ترانشه در لوله گذاری با لوله های پلی اتیلن در اقطار بزرگتر از 350 میلی متر هزینه های عملیات خاکی و مرمت نوار حفاری نسبت به لوله های بتنی کمتر است .

– هزینه های بسترسازی لوله های پلی اتیلن در اقطار کمتر از 400 میلیمتر بسته به مقاومت حلقوی لوله ما بین صفر تا 25 درصد بیشتر از لوله های سیمانی معادل بوده ولیکن در اقطار بزرگتر از 400 میلیمتر و در شرایط لوله گذاری زیر ترازآب زیرزمینی این معادله تغییر یافته و هزینه های بسترسازی لوله های بتنی نسبت به لوله های پلی اتیلن افزایش حدود صفر تا 35 درصدی دارند .

مقایسه طول عمر مفید لوله‌های دوجداره کاروگیت پلی‌اتیلن نسبت به لوله‌ های بتنی

– لوله های دوجداره پلی اتیلن مقاومت بالائی دربرابر سایش ، مواد اسیدی ، سیالهای نمکی و آلکالاین از خود بروز می دهند .

– دیاگرام مقایسه ای که حاصل تحقیقات به عمل امده دردانشگاه آلمانی درمستاد می باشد که نشان دهنده مقاومت بالای لوله های انعطاف پذیر در برابر سایش می باشد .

– عمر مفید لوله های دوجداره کاروگیت پلی اتیلن از نظر تغییرات مقاومت حلقوی در طول مدت زمان ارائه شده است و نشان دهنده تغییر جزئی در طول 50 سال می باشد. این دیاگرام برای تولیدات یکی از کارخانه های اروپائی بوده و بسته به نوع مواد اولیه ، پروسه تولید ، جزئیات مقطع جدار لوله و قطر لوله تولیدی کارخانجات مختلف متفاوت بوده و یکی از مواردی است که در مقدمه این مقاله نیز به آن اشاره گردیده و تولید کنندگان داخلی می بایست برای تولیدات خود در اقطار مختلف و رده های مختلف این آزمایشات را انجام دهند .

مقایسه بهره‌برداری لوله‌های کاروگیت دو جداره پلی اتیلن نسبت به لوله ‌های بتنی

– لوله دوجداره کاروگیت پلی اتیلن از نظر انجام عملیات ترمیمی و مقاومت در برابر جابجایی های زمین دارای مزایای بسیاری نسبت به لوله های بتنی هستند ، این عامل عمر مفید شبکه های اجرا شده با لوله های پلی اتیلن را افزایش داده و دوره طرح را افزایش داده و نیاز به اصلاح شبکه را به تاخیر می اندازد و اصولاً نیاز به اصلاح شبکه های فرعی و خطوط اصلی را بسیار نادر ساخته و اصلاح خطوط انتقال را وابسته به توسعه های مجاور در بلند مدت می نماید در حالیکه در لوله های بتنی ، عمر لوله نیز در این پارامتر تاثیر مستقیم دارد .

– امکان ایجاد انشعابات و اتصالات پس از اجرا و در طول بهره برداری در لوله های کاروگیت بیشتر ،ارزانتر و سهل تر می باشد .

– در لوله‌ کاروگیت امکان جویده شدن توسط حیوانات موذی زیرخاکی وجود داشته که عمدتاً در محل عبور این لوله ها از آبراهه ها ، مجاری فاضلاب و جمع آوری آبهای سنتی است . که به ندرت اتفاق افتاده و درصورت بروز نیز با تمهیداتی چون پوشش اطراف لوله در این مقاطع با مصالح آهکی قابل پیشگیری است .