تاریخچه فورد
معرفی شرکت فورد
شرکت فورد موتور (معروف به فورد) شرکت خودروسازی آمریکایی و چند ملیتی مستقر در دیربورن، میشیگان از حومه شهر دیترویت ایالات متحده آمریکا میباشد. این کمپانی در تاریخ ۱۶ ژوئن ۱۹۰۳ میلادی توسط هنری فورد تأسیس شد و امروزه علاوه بر خودروهای سواری و باری فورد ، خودروهای لوکسی با مارک لینکلن هم تولید میکند . این شرکت از سال ۱۹۳۸ خودروهای لوکس ارزان قیمتتری با مارک مرکوری تولید میکرد ، اما از سال ۲۰۱۱ تولید خودرو با این مارک را متوقف نمود . گرچه این شرکت در سال ۱۹۰۳ تأسیس شد، اما هفت سال پیش از آن ، هنری فورد ، بنیانگذار شرکت ، به عنوان یک مهندس جوان و خلاق ، اولین وسیله نقلیه چهار چرخ را ابداع کرده و ساخته بود . این وسیله که چهارچرخ (QUADRICYCLE)نامیده میشد ، مانند یک قایق ، با فرمانی رانده میشد و بدون اینکه امکان برگشت به عقب داشته باشد ، با دو سرعت متفاوت حرکت میکرد . فورد جوان پنج سال پیش از آن، یعنی در سال ۱۸۹۱ به عنوان یک مهندس در شرکت ادیسون در دیترویت کار میکرد و دو سال بعد که به جایگاه سرمهندسی ارتقا یافت ، آنقدر پول کافی به دست آورده بود، تا به تکمیل تجارب شخصی خود در زمینه موتورهای احتراق داخلی بپردازد .
سال ۱۹۰۳ زمانی که هنری فورد با سرمایه 28000 دلار به همراه ۱۱ سرمایهگذار توافقنامه همکاری با ایالت میشیگان را گرفت.شرکت فورد تأسیس شد و در کمتر از یک ماه بعد ، اولین خودروی شرکت در دیترویت به یک دکتر فروخته شد .مدلهای تولیدی خودرو شرکت در ابتدا نام حروف الفبا انگلیسی را داشت و تا ۱۹ حرف تولید شد . پس از تولید خودروی فورد مدل ای ، در سال ۱۹۰۸ معروفترین و ماندگارترین مدل خودروی شرکت، یعنی مدل فورد مدل تی به بازار آمد . در سال ۱۹۱۴، تعداد کارکنان شرکت 13000 نفر بود، که ۳۰۰ هزار خودرو تولید میشد . در آن زمان بقیه ۲۹۹ خودروساز ، با 66350 پرسنل، تنها 280000 خودرو تولید میکردند .در سال ۱۹۱۸ نیمی از خودروهای ایالات متحده آمریکا، فورد مدل تی بود. سال ۱۹۲۲ شرکت بیش از یک میلیون خودرو از فورد مدل تی تولید کرد، که ۵۶ درصد تولید خودرو جهان بود. این مقدار در سالهای بعد، به سالانه دو میلیون خودرو رسید. در سال ۱۹۲۰، فورد در هر دقیقه، یک خودرو تولید میکرد. در فاصله ۲۰ سال از تولید مدل تی، بیش از ۱۵ میلیون دستگاه از آن به فروش رفت .
در طول سالهای فعالیت، شرکت فورد که نامش با تولید انبوه (mass production) گره خورده است، نوآوری های زیادی در اقتصاد، جامعه جهانی، صنعت و البته در دنیای اتومبیل ارائه نموده است که باعث گردیده این شرکت نقشی مهم در تحولات جهان در قرن بیستم ایفا نماید. شرکت فورد در زمینه ساخت و فروش خودرو، خودروهای لوکس، وسایل نقلیه تجاری و قطعات یدکی خودرو و همچنین ارائه خدمات مالی، لیزینگ و تعمیر و نگهداری مرتبط با وسایل نقلیه فعالیت می نماید. سهام شرکت فورد در بورس نیویورک (New York Stock Exchange) داد و ستد می شود و شرکت های مختلف سرمایه گذاری بخش زیادی از این سهام را در اختیار دارند. خانواده فورد (Ford family) با اینکه حدود یک درصد از سهام فورد را در اختیار دارند، با ۴۰ در صد حق رای (voting power)، بیشترین کنترل را بر روی این شرکت دارا می باشند. در سال ۱۹۵۶ شرکت فورد به شرکت سهامی عام تبدیل و عرضه سهامش در بورس نیویورک آغاز گردید. خانواده فورد به دلیل تعریف سهام خود به عنوان سهام ممتاز ویژه سطح بی (Special Class B preferred stocks)، علی رغم نگه داشتن درصد پایین سهام، حق رای بسیار بالایی را برای خود حفظ نموده اند و تا کنون کنترل این شرکت را در دست دارند.فورد شعب و کارخانه های زیادی در کشورهای دیگر دارد که به عنوان شرکت های تابعه فورد موتور فعالیت می نمایند. گسترده ترین شعبه فورد، فورد اروپا (Ford of Europe) است که در کشورهای آلمان، بریتانیا، فرانسه، اسپانیا، ترکیه، رومانی، روسیه و بلژیک کارخانه دارد. شرکت فورد در کشورهای دیگری نظیر کانادا، مکزیک، برزیل، آرژانتین، کره جنوبی و هند نیز دارای کارخانه می باشد. طبق لیست ماه می ۲۰۱۷ فوربز جهانی ۲۰۰۰ (Forbes Global 2000) شرکت فورد با ۲۰۱,۰۰۰ کارمند و ۱۵۱.۸ میلیارد دلار فروش در جایگاه ۶۴ امین شرکت سهامی عام دنیا قرار گرفته است. از سال ۲۰۰۵ مشکلاتی نظیر افزایش هزینه های سلامت و بحران سنی نیروی کار و افزایش ناگهانی قیمت سوخت باعث کاهش سود فورد و جنرال موتور گردید و بحران مالی سال های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ (Financial crisis of 2007–۲۰۰۸) مزید بر علت شد که فورد به دلیل زیان بالا اعلام ورشکستگی نماید. فورد با راهکارهای کاهش هزینه ها و البته فروش بسیاری از برندها و کارخانجات خود و اصلاحات در تولید و سیستم فروش توانست از سال ۲۰۰۹ به سود دهی برسد و اکنون در جایگاه پنجمین خودروساز دنیا قرار دارد.
نگاه خاص فورد در خودروسازی فورد موتور، که باعث ابداع روش های نوینی گردیده بود، به دلیل کارایی بالا در شرایط حاکم بر دنیا در قرن بیستم و پس از انقلاب صنعتی، به عنوان مرجعی در اقتصاد، تجارت، اصول مدیریت، جامعه شناسی، تولید، منابع انسانی، شرایط کاری و بازار مصرف به شمار می رود. فورد گرایی یا فوردیسم (Fordism) سبکی بنا نهاده شده توسط هنری فورد است که تاثیر بسیار بالایی در تحولات قرن بیستم در جهت مدرن شدن جهان داشته است. افزایش حقوق کارگران یکی از تحولات عظیم در بحث منابع انسانی است که توسط فورد در ابعاد وسیعی آغاز گردید. هنری فورد که در ابتدا مخالف ورود آمریکا به جنگ جهانی بود، در جریان جنگ های جهانی بسیاری از ظرفیت های شرکت خود را به تولید وسایل مورد استفاده در جریان نبرد نظیر آمبولانس، تانک و حتی هواپیما اختصاص داده بود. نیرو های متخصص فورد نیز برای راه اندازی کارخانه های تولیدی در کشورهای متفقین مانند روسیه به اروپا اعزام می گردیدند. پس از جنگ شرکت فورد که از معدود شرکت هایی بود که توانست از رکود بزرگ (Great Depression) پیش از جنگ جهانی دوم در دهه ۱۹۳۰ میلادی نجات یابد، دوباره تمام نیروی خود را جهت شرکت در رقابت با دیگر خودروسازان برای داشتن سهم بیشتری از بازار متمرکز نمود. رقبای اصلی او شرکت های جنرال موتورز و کرایسلر (Chrysler LLC) بودند.
در سال ۱۹۴۳ ادسل فورد (Edsel Ford) پسر هنری فورد که از سال ۱۹۱۹ کنترل امور شرکت توسط هنری فورد به او واگذار شده بود، بر اثر سرطان معده درگذشت. هنری مجددا کنترل شرکت را به دست گرفت ولی به دلیل کهولت سن و مشکلات جسمانی و روحی نیاز به تغییرات مدیریتی در این شرکت حس می شد. در سال ۱۹۴۵ فرزند بزرگ ادسل فورد، هنری فورد دوم (HF2 or Henry Ford II) که به دلیل مسئولیت پذیری بالای اجتماعی اش به لقب “هنک د دوس” (Hank the Deuce) معروف شده بود، ریاست شرکت فورد را به دست گرفت و تا ۱۹۶۰ مدیر عامل و سپس تا ۱۹۷۹ رئیس هیئت مدیره فورد بود.
فورد از سال ۱۹۷۹ ۲۴.۵ درصد از سهام مزدا (Mazda Motor Corporation) را در اختیار گرفت و فصل جدیدی را در همکاری با این برند ژاپنی آغاز نمود. تا سال ۱۹۹۶ که فورد ۳۳.۴ درصد از سهام و در نتیجه کنترل شرکت مزدا را در اختیار داشت، مزدا به کانال فروش محصولات فورد در ژاپن تبدیل شده بود و بسیاری از محصولات مشترک طی سال های همکاری این ۲ کمپانی به بازار عرضه گردید. از سال ۲۰۰۸ شرکت فورد شروع به کاهش سهام به ۱۳.۴درصد و در نتیجه کنترل خود بر روی برند مزدا نمود. فورد موتور با ادامه این کاهش در سال ۲۰۱۰ سهامش را به ۳ درصد رساند و در نهایت در سال ۲۰۱۵ کلیه سهام خود در مزدا را واگذار نمود.
منابع مطلب تاریخچه فورد



